طباطبايي و مسئله ايران: بازخواني انديشههاي سيد جواد طباطبايي براساس الگوي هايدگري شاعر

هدف اين پژوهش بازخواني و ارائه فهمي نو از انديشه سيد جواد طباطبايي درباره نظريه انحطاط و زوال انديشه سياسي در ايران، انديشه سياسي و انديشه تاريخي وي است. پرسش اصلي پژوهش اين است كه وجوه فكري و روش‌شناختي سيد جواد طباطبايي چه تأثيري بر درك وي از نظريه وضعيت انحطاط و ارائه راه برون‌رفت از آن داشته است؟  در فرضيه پژوهش استدلال مي‌شود كه روش‌شناسي و الگوي تحليلي طباطبايي منجر به آن شد كه وي افزون‌بر نشان دادن انحطاط تاريخي در آثار خود، عوامل مؤثر بر وقوع اين انحطاط را نيز كشف كند. چارچوب نظري، بهره‌اي آزادانه از الگوي هايدگري شاعر است، و براي پاسخ به پرسش‌هاي پژوهشي از روش تحليل مفهومي آثار برجسته طباطبايي و  بررسي تحليل‌هاي پژوهشگران ديگري كه در اين زمينه نوشته‌اند، استفاده شد. يافته‌هاي پژوهش حكايت از آن دارد كه هدف طباطبايي از پرسش «كجا ايستاده‌ايم؟»، آشكار كردن نسبت خود با مسئله ايران است. مسئله ايران به‌مثابه امر رازآلود، در انديشه طباطبايي موضوعي است كه در طول تاريخ ايران تداوم ‌يافته و در هر عصر و دوره‌اي به شكلي ويژه بيان‌ شده است. اين ماندگاري نيازمند نيروهايي است كه با انديشه تاريخي تلاش كنند تا پرده از امر رازآلود ايران بردارند، و آن را در آثار خود تقرير و برجسته سازند. از اين ديدگاه، وضعيت انحطاط ريشه در نبود اين انديشه و آگاهي تاريخي دارد، و راه برون‌رفت از آن نوزايي انديشه تاريخي و تاريخ‌نويسي است.