لوياتان و اپيكوريسم سياسي: بحثي انتقادي درباره تفسير الهياتي هابز

نظريه سكولاريزاسيون يكي از موضوع‌هاي جدل‌برانگيز در فلسفه سياسي معاصر است. به‌طور كلي بر اساس اين نظريه طي فرايند سكولار شدن، دين تنها كنار نمي‌رود، بلكه با ساحت اين‌جهاني ارتباط برقرار مي‌كند و به‌موجب آن برخي از مؤلفه‌هاي استعلايي‌اش درون‌ماندگار مي‌شود. اين نظريه بر اساس رويكردي الهياتي اصالت نظريه‌هاي مدرن را نفي مي‌كند. پژوهشگراني مانند كارل اشميت، كارل لوويت، جان ميلبنك و ولفگانگ پالاور از پشتيبان‌هاي نظري اين رويكردند. هدف اين پژوهش ارائه شرحي انتقادي از كاستي اين رويكرد تفسيري در مورد مطالعه توماس هابز، با تمركز بيشتر روي نظريه دين مدني اوست و تلاش مي‌كند با روش تفسير زمينه و متن اسكينري از آنچه اپيكوريسم سياسي هابز خوانده مي‌شود، به‌مانند تلاشي به‌طور كامل مدرن، در برابر تفسير الهياتي از لوياتان دفاع كند. پرسش‌هاي پژوهشي عبارت‌اند از: 1. چه ارتباطي بين فلسفه هابز و اپيكور وجود دارد؟ و 2. تفسير الهياتي از هابز چه تضاد بنياديني با اپيكوريسم سياسي او دارد؟ فرضيه پژوهش اين است كه اپيكوريسم سياسي هابز به‌دليل تضاد بنياديني كه با نظرگاه الهيات يهودي – مسيحي دارد، با خوانش الهياتي از هابز ناسازگار است. اين پژوهش با بررسي انديشه هابز و بستر پيدايي آن و ارتباطش با احياي فلسفه اپيكوري، بين هستي‌شناسي، معرفت‌شناسي و اخلاقيات اپيكور و هابز، همچنين رويكرد اين دو به سياست، تناظرهاي مفهومي‌اي برقرار مي‌كند و بياني از اپيكوريسم سياسي را با اصطلاحي كه دروغ الهياتي ناميده مي‌شود، در انديشه هابز ترسيم مي‌كند. اين پژوهش نتيجه مي‌گيرد آنچه در انديشه سياسي هابز به نظر الهياتي مي‌آيد، در واقع دروغ الهياتي اپيكوري است.