عنوان مقاله :
طبيسازي و تكنولوژي:مواجهه پسا پديدارشناختي با سلامت گرايي
پديد آورندگان :
منجمي ، عليرضا پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي - گروه فلسفه علم و فناوري , شعباني ، مصطفي پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي
كليدواژه :
طبيسازي , تكنولوژي , پيتر كونراد , پساپديدارشناسي , سلامتگرايي , قصد مندي تكنولوژيك , روابط هرمنوتيكي
چكيده فارسي :
پرسش از رابطۀ تكنولوژي و طبي سازي به ويژه در موج چهارم طبيسازي كه به سلامتگرايي معروف است بسيار كليدي است. در اين موج كه در مقايسه با ساير امواج طبيسازي غالب و پيشرونده است پژوهشهاي زيستپزشكي نقش بسيار حياتي ايفا ميكنند، تكنولوژي با آن درآميخته است و «بيماري» كه در مركز سه موج قبلي قرار داشت در اينجا غايب است. همه اينها سبب ميشود كه نظريههاي طبيسازي كلاسيك همچون نظريۀ پيتر كونراد قادر به فهم و تبيين نقش بنيادين تكنولوژيها در سلامتگرايي نباشند. اين از آن روست كه تحليل كونراد از طبيسازيبيماريمحور، مبتني بر دوگانهانگاري بين انسان و تكنولوژي، بيتوجه به نقش مصنوعات تكنيكي وچگونگي عملكردنشان در فرآيندهاي طبيسازي است وصرفاً متمركز بر فرآيندهاي كلان اجتماعي، سياسي و اقتصادي است كه طبي سازي را ممكن كرده اند.مدعاي اين مقاله اين است كه پيوند فلسفۀ تكنولوژي و فلسفۀ پزشكي ميتواند رهيافتهايي براي فهم و تحليل موج چهارم طبيسازي ارائه كند. در اين مقاله، بر اساس رويكرد پساپديدارشناسي در فلسفۀ تكنولوژي و بر اساس تحليل مطالعۀ موردي اپليكيشن هاي خودرديابي و تاكيد بر مفاهيمي مانند قصديت تكنولوژيك ورابطۀ هرمنوتيكي به بررسي موج چهارم طبيسازي (سلامتگرايي) پرداخته مي شود و استدلال مي شود ديدگاه جامعه شناختي كونراد براي تبيين نقش تكنولوژي ها در فرآيندهاي طبي سازي و فهم موج جديد طبي سازي نابسنده است. در اين مقاله كوشيدهايم نشان دهيم كه پساپديدارشناسي مي تواند درك جديدي از طبيسازي ارائه كند و وجوهي از اين پديده را در مركز بحث در مورد طبي سازي قرار دهد كه تاكنون كمتر مورد توجه بوده است؛ زيرا پساپديدراشناسي مي تواند طبي سازي را در سطح تجربۀ فردي و از زاويۀ رابطۀ انسان و واقعيت و نقش وساطت گرايانۀ تكنولوژي ها در اين رابطه مورد بررسي قرار دهد.