مقايسه تأثير تمرينات ذهن‌آگاهي و بيوفيدبك-آرام‌سازي بر اضطراب و افسردگي افراد سالمند

هدف از اين پژوهش، مقايسه تأثير تمرينات ذهن آگاهي و بيوفيدبك-آرام‌سازي بر اضطراب و افسردگي سالمندان بود. روش پژوهش نيمه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري شامل كليه زنان سالمند ساكن منطقه يك تهران در بهار 1398مي شد. 33 زن سالمند (سه گروه 11نفري) به طور داوطلبانه انتخاب شدند. بر اساس نمره پيش‌آزمون اضطراب و افسردگي به سه گروه همگن 11 نفري ذهن آگاهي، بيوفيدبك-آرام‌سازي و كنترل تقسيم شدند. براي اندازه‌گيري اضطراب سالمندان از پرسشنامه اضطراب بك(Beck 1996) و براي افسردگي از پرسشنامه افسردگي بك( 1996 Beck) قبل و بعد از اعمال مداخلات استفاده شد. گروه ذهن آگاهي تمرينات ذهن آگاهي، گروه بيوفيدبك- آرامسازي تركيب تمرينات بيوفيدبك - آرامسازي(چهار هفته‌ي سه جلسه‌اي) دريافت كردند. گروه كنترل در هيچ تمريني شركت نكرد. براي تحليل داده ها از آزمون تحليل كواريانس و آزمون  تي همبسته استفاده شد. اضطراب، افسردگي در بين گروه ها تفاوت معنادار داشتند (P 0/001). با اينكه نمرات هر دو گروه بيوفيدبك-آرامسازي و گروه ذهن آگاهي در پس آزمون به طور معناداري بهتر از پيش آزمون شده بود و با گروه كنترل تفاوت معنادار داشت (P 0/005)، اما تفاوت بين دو گروه ذهن آگاهي و بيوفيدبك-آرامسازي معنادار نبود (p 0.001). تمرينات ذهن آگاهي و بيوفيدبك-آرامسازي باعث بهبود و كاهش افسردگي و اضطراب سالمندان شد. اما بين اثر بخشي اين تمرينات تفاوتي مشاهده نشد با توجه به اجراي راحت تر و به صرفه تر تمرينات ذهن آگاهي مي توان تمرينات ذهن آگاهي را رويكردي كارآمد همانند تمرينات بيوفيدبك در نظر گرفت.