تبيين راز سلوك از «عبوديت» به «ربوبيت

ناباوري به هدفمندي خلقت و نداشتن شناخت از هدف واقعي آن، موجب بي‌معنايي زندگي انسان شده و به سردرگمي و احساس پوچي و بي‌ارزشي در او مي‌انجامد. مواجهه با اهداف بسيار متعدد و متفاوت معرفي‌شده در طول تاريخ، عامل ديگر حيرت و سردرگمي بوده و انسان را از رسيدن به هدف واقعي خلقت بازمي‌دارد. دستيابي به اساسي‌ترين هدف خلقت، تبيين صحيح و دقيق و بيان مراحل و شرايط لازم براي وصول به آن، به زندگي معنا بخشيده و آرامش واقعي را به انسان ارزاني مي‌دارد.در آيۀ 56 سورۀ ذاريات به ‌صورت انحصاري، «يعبدون» به‌عنوان هدف اساسي خلقت انس و جن معرفي شده است. تبيين مقصود واقعي از عبارت «يعبدون» و تبيين شرايط و ضوابط لازم براي وصول به اين مقام، انسان را به هدف واقعي خلقت نائل مي‌كند. قرار گرفتن در مسير عبوديت الهي و پيمودن صحيح مراحل كمالي آن با تلاش مستمر علمي و عملي، زندگي انساني را با معنويت قدسي عجين كرده و تعالي معنوي آن را در پي دارد. كسب كمالات معنوي و فضايل اخلاقي و تلاش براي تقرب الهي موجب رسيدن به بالاترين مقام بشري؛ يعني «عبوديت مطلقه» و «نفس مطمئنه» شده و با قرار دادن انسان در مسير محبت الهي او را به مقام عالي «ربوبيت» نائل مي ‌كند كه از آن با عنوان «ولايت تكويني» ياد مي‌شود. سالك به سبب وصول به اين مقام، كه بالاترين شرف انساني است، متصف به صفات الهي شده و با تداوم سير تكاملي، قدرت تصرف در عالم تكوين را به دست مي‌آورد.