واكاوي تطبيقي نقش سياسي اجتماعي روزنامه‌ها در عصر مشروطيت (مطالعه موردي: مقاله‌ها و سرمقاله‌هاي روزنامه روح‌القدس و صوراسرافيل)

روزنامه‌هاي انقلابي در جريان انقلاب مشروطيت نقش تعيين‌كننده ايفاء كردند. دو روزنامه روح‌القدس و صوراسرافيل در ميان اين روزنامه‌ها برجسته هستند. روزنامه روح‌القدس در مجموع 73 سرمقاله، مقاله، مكتوب چاپ كرد كه از ميان آن‌ها 59 سرمقاله و مقاله، جنبه‌ي انتقادي داشت؛ به عبارت ديگر، 80 درصد از مطالب روزنامه، انتقادي بود. انتشار روزنامه صوراسرافيل از پيروزي انقلاب مشروطيت شروع شد و تا كودتاي محمدعلي شاه قاجار به طول انجاميد. در اين مدت تعداد 32 شماره از اين روزنامه منتشر شد. پژوهش حاضر با نگاهي به نقش مطبوعات در انقلاب مشروطيت، درصدد بررسي و بيان نقش اين روزنامه‌ها در افزايش آگاهي مردم است. روش تحقيق اين پژوهش تحليل محتوا است. محتوا اين دو روزنامه با توجه به اهداف اين دو نشريه تجزيه و تحليل شدند. يافته‌هاي تحقيق نشان داد كه اين دو نشريه در جريان انقلاب مشروطه، با ترويج افكار آزادي‌خواهانه و انتقاد از نظام استبدادي سهم قابل‌ملاحظه در تحولاتي ايفا كردند كه به «انقلاب مشروطيت» در ايران شهرت دارد.