تحولات دستور موقت ديوان بين‌المللي دادگستري: از احتياط تا حمايت، پرونده گامبيا عليه ميانمار سال 2020

ديوان بين‌‌المللي دادگستري، نهاد حل‌وفصل اختلافات ميان دولت‌ها، در راستاي وظيفه خود در شرايطي خاص بنا به درخواست هر طرف اقدام به صدور دستور موقت مي‌‌نمايد. ديوان نيز به‌ تبع اهميت حقوق بشر در نزد افكار عمومي و جامعه جهاني، در راستاي ايفاي وظيفه خود به تأسي از منشور ملل متحد، در جهت اعمال حقوق بين‌الملل و نيل به اهداف منشور، در موارد ضروري دستوراتي را صادر مي‌كند. صدور دستور و تعيين اقدامات موقت بر اساس معيارهاي فوريت، ضرورت، خسارت غيرقابل جبران و صلاحيت اجمالي ديوان‌ صورت مي‌گيرد. پرسش اصلي مقامه حاضر آن است كه ديوان در صدور دستور موقت در قضيه اعمال كنوانسيون منع و مجازات نسل‌زدايي (گامبيا عليه ميانمار) در تاريخ 23 ژانويه 2020 با چه نوآوري‌هايي صلاحيت خود را احراز كرده و چه تحولي در نوع تعهدات ناشي از دستورات موقت ناظر بر حقوق بشر ايجاد كرده است؟ ديوان با توسعه صلاحيت خود اهتمام بيشتري به موضوعات حقوق بشري ورزيده و به توسعه انسان‌محور شدن حقوق بين‌الملل كمك كرده است. با بررسي دستور موقت ديوان در اين پرونده ملاحظه مي‌‌شود كه رويكرد ديوان در صدور دستور موقت در قلمرو حقوق بشر از جنبه احتياطي به جنبه حمايتي تغييريافته است.