تأثيرپذيري ويژگي‌هاي خاك از لاشبرگ گياه Ziziphus spina-christi در رويشگاه صحارا-سيندي

در بسياري از طرح‌هاي احياي اراضي، به خصوص در مناطق خشك كه با محدوديت منابع روبرو هستند، توجه به نوع گونه و اثر آن بر ويژگي‌هاي كيفي خاك موجب پايداري طولاني مدت عرصه‌ هاي احيايي مي‌ شود. هدف اين مطالعه بررسي تأثير درخت كنار بر شاخص‌ هاي فيزيكوشيميايي، ميكروبيولوژي و نسبت ‌هاي مواد مغذي خاك در رويشگاه كنار در ناحيه رويشي صحارا-سيندي در استان خوزستان است. براي اين منظور، 15 نمونه خاك تركيبي به طور تصادفي از خاك سطحي پاي درخت كنار و 15 نمونه تركيبي از مناطق شاهد در مكان‌هايي كه درخت كنار حضور ندارد، برداشت گرديد. ويژگي ‌هايي مانند بافت خاك، اسيديته، كربن آلي، ماده آلي، نيتروژن، فسفر، پتاسيم، كلسيم، منيزيم، سديم، بيكربنات، تنفس پايه، تنفس برانگيخته، بيوماس ميكروبي كربن و پتانسيل نيتريفيكاسيون در نمونه‌ها اندازه ‌گيري شد. پس از انجام پيش نيازهاي دو گروه نمونه مانند تست نرماليته و همگني واريانس ‌ها، آزمون t مستقل براي بررسي وجود تفاوت معني‌دار بين دو گروه اجرا گرديد. نتايج نشان داد كه در نمونه‌هاي خاك پاي درخت كنار از نظر كربن آلي 41 درصد، مواد آلي 47 درصد، نيتروژن 69 درصد، نسبت كربن به پتاسيم 24 درصد، نسبت نيتروژن به پتاسيم 42 درصد نسبت به منطقه شاهد كه كنار وجود ندارد، رشد نشان مي‌دهد. در گروه شاخص‌ هاي بيولوژيك نيز نمونه‌هاي پاي كنار از نظر تنفس پايه 91 درصد و از نظر زيتوده ميكروبي كربن 90 درصد نسبت منطقه شاهد رشد نشان مي‌ دهد كه حاكي از افزايش سرعت معدني‌شدن مواد آلي و سلامت خاك است. در خصوص تعادل يون‌هاي دو ظرفيتي و تك ظرفيتي در فاز تبادلي و محلول نتايج نشان داد كه با افزايش يك واحد در SAR ميزان ESR در نمونه‌ هاي شاهد به نسبت نمونه‌هاي پاي كنار 1.6 برابر افزايش مي‌ يابد. اين امر بدان معناست كه با افزايش يون ‌هاي دو ظرفيتي در فاز محلول، جايگاه‌ هاي تبادلي در مناطقي كه درخت كنار حضور ندارد با سرعت بيشتري توسط يون سديم اشغال مي ‌شود و خاك با سرعت بيشتري به سمت سديمي شدن پيش مي‌رود. با توجه به نتايج فوق مي‌توان گفت گونه ي كنار همزمان باعث احياي خاك و افزايش حاصلخيزي و سلامت آن از طريق بهبود شرايط ميكروبي مي شود.