مطالعه ويژگي‌هاي اقليمي شمال غرب كشور بر مبناي تحليل‌هاي آماري چندمتغيره

عوامل جوي و اقليمي نظير بارندگي، دما، رطوبت و ... به طور مستقيم در فعاليت هاي انسان تاثر مي گذارد. بنابراين لازم است تا در برنامه ريزي هاي مختلف، نقش پارامترهاي جوي به عنوان عاملي موثر در روند اجرايي برنامه ها مورد بررسي قرار گيرد. طبقه بندي اقليمي نواحي جغرافيايي از گذشته‌هاي دور اذهان اقليم شناسان را به خود مشغول كرده است، استفاده از چند پارامتر اقليمي در روش‌هاي سنتي به تنهايي نمي‌تواند گوياي واقعيت اقليم نواحي باشد. بنابراين در ساليان اخير محققان كوشيده‌اند با استفاده از غالب پارامترهاي مؤثر بر اقليم و رو شهاي چند متغيره، تصويري واقعي از اقليم نواحي ارائه دهند. هدف اين مقاله پهنه بندي اقليمي منطقه شمال غرب كشور با روش تحليل عاملي و خوشه اي است. در اين روش‌ها غالب عناصر اقليمي در تعيين نوع آب و هو اي منطقه دخالت داده مي‌شود. در اين پژوهش با استفاده از روش تحليل عاملي و خوشه اي پهنه بندي اقليمي منطقه آذربايجان صورت گرفت. بدين منظور يك ماتريس 19 در 29 شامل 19 ايستگاه سينوپتيك هو اشناسي و 29 متغير اقليمي تشكيل شد به علت تفاوت در مقياس اندازه گيري متغيرها از نمره استاندارد داده‌ها استفاده گرديد. بررسي نتايج حاصل از تحليل عاملي نشان داد كه اقليم منطقه آذربايجان بيشتر حاصل شش عامل حرارتي، رطوبت جوي، بارشي، باد و محدوديت ديد، بارش تندري و يخبندان مي‌باشد. مجموعه اين شش عامل حدود 92 درصد رفتار اقليمي منطقه مورد مطالعه را توجيه مي‌كنند. در ادامه تحليل خوشه‌هاي با فواصل اقليدسي و روش وارد بر روي عوامل شش گانه صورت گرفت و منطقه شمال غرب به هشت ناحيه آب و هوايي نيمه خشك و بادي، سرد و نسبتاً مرطوب، سرد و نيمه خشك، نيمه سرد و بارشي، نيمه سرد و نسبتاً بارشي، گرم و نيمه خشك، نيمه سرد و تندري و كمي گرم و نيمه خشك تقسيم بندي شد.