اثر محلول‎پاشي اسيد هيوميك و اسيد ساليسيليك بر برخي صفات مورفولوژيكي، عملكرد و اجزاي عملكرد سورگوم (Sorghum bicolor L.) در سطوح مختلف آبياري

به‌منظور بررسي اثر تنش خشكي و محلول‎پاشي اسيد هيوميك و اسيد ساليسيليك بر برخي صفات مورفولوژيكي، عملكرد و اجزاي عملكرد گياه سورگوم (Sorghum bicolor L.)، پژوهشي يكساله به‌صورت كرت هاي دوبار خرد شده  و در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار، در سال زراعي 96-1395 در مزرعه تحقيقاتي مجتمع آموزش عالي گناباد به اجرا در آمد. تيمارهاي آزمايشي شامل مقادير مختلف آبياري در سه سطح (آبياري كامل، قطع آبياري از مرحله گلدهي و قطع آبياري از مرحله پر شدن دانه تا انتهاي فصل رشد) و محلول‎پاشي اسيد هيوميك در دو سطح (صفر و شش ليتر در هكتار) به‌عنوان عامل فرعي و محلول‎پاشي با اسيد ساليسيليك در دو سطح (صفر و يك ميلي مولار) به‌عنوان عامل فرعي فرعي بودند. نتايج آزمايش نشان داد كه تيمار قطع آبياري از مرحله گلدهي و پر شدن دانه، به‎ترتيب منجر به كاهش 30 و 51 درصدي عملكرد دانه نسبت به شاهد شد، درحالي‌كه عملكرد زيستي و شاخص برداشت، تحت‎تأثير سطوح مختلف آبياري قرار نگرفت. كاربرد همزمان اسيد هيوميك و اسيد ساليسيليك، اكثر صفات مورد مطالعه را بهبود بخشيد، به‎طوري‎كه بيشترين ارتفاع بوته (207.16 سانتي‎متر)، تعداد پنجه در بوته (1.88 عدد)، تعداد دانه در خوشه (1854 عدد)، وزن هزار دانه (40.20 گرم) و عملكرد دانه (2838.67 كيلوگرم در هكتار)، در تيمار كاربرد اسيد هيوميك و اسيد ساليسيليك در شرايط آبياري كامل به‌دست آمد. تيمار تنش مقطعي از مرحله پر شدن دانه و عدم كاربرد اسيد هيوميك و اسيد ساليسيليك، بيشترين ميزان شاخص برداشت (29.47 درصد) را به خود اختصاص داد. بيشترين ميزان عملكرد زيستي (15802.7 كيلوگرم در هكتار) در شرايط آبياري كامل و كاربرد اسيد هيوميك و اسيد ساليسيليك توليد شد. همچنين در اين آزمايش، تعداد دانه در خوشه با ارتفاع بوته (**0.97 =r) بيشترين همبستگي مثبت و معني دار را نشان دادند. با توجه به يافته‎هاي اين پژوهش، براي بهبود عملكرد گياه سورگوم در شرايط محدوديت‎هاي آبي، كاربرد شش ليتر در هكتار اسيد هيوميك و يك ميلي‎مولار اسيد ساليسيليك به‌صورت محلول‎پاشي، پيشنهاد شودمي‌شود.