بررسي كاربرد قارچ همزيست ميكوريز و سوپر جاذب رطوبتي بر صفات رشد و اجزاي عملكرد ذرت دانه‌اي تحت شرايط تنش آبي

با هدف بررسي اثرات قارچ ميكوريز و سوپر جاذب رطوبتي بر صفات رشد و اجزاي عملكرد ذرت دانه‌اي تحت شرايط تنش آبي، آزمايشي به‌صورت اسپليت پلات فاكتوريل و در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در استان همدان در سال زراعي 1398به اجرا درآمد. تيمارهاي كم آبياري شامل آبياري نرمال (آبياري در پتانسيل آب خاك 3- بار)،‌ تنش متوسط (آبياري در پتانسيل آب خاك 7- بار) و تنش شديد (آبياري در پتانسيل آب خاك 11- بار) به‌عنوان عامل اصلي و كود زيستي ميكوريز، پليمر سوپر جاذب و تركيب آن‌ها به همراه تيمار عدم مصرف ميكوريز و سوپرجاذب به‌عنوان عامل فرعي به‌صورتدر نظر گرفته شدند. صفات ارتفاع بوته،‌ شاخص سطح برگ،‌ طول و محيط بلال، تعداد رديف دانه در بلال، تعداد دانه در رديف،‌ وزن 100 دانه، عملكرد دانه وزيستي و شاخص برداشت به‌صورت معني‌داري تحت تأثير كاربرد سوپرجاذب و ميكوريز قرار گرفتند. با اعمال كم آبياري و نيز به موازات افزايش تنش آبي، صفات رشد و عملكرد كاهش پيدا كرد، اما اين كاهش در شرايط تلقيح با ميكوريز و با كاربرد سوپر جاذب به‌طور معني‌داري كمتر بود. بيشترين عملكرد دانه (10.33 تن در هكتار) به تيمار 100 درصد نياز آبي و استفاده از كود ميكوريز و سوپر جاذب و كمترين عملكرد دانه (4.25 تن در هكتار) به تيمار تنش شديد و عدم استفاده از قارچ ميكوريز و سوپرجاذب تعلق داشت. در مجموع استقاده از ميكوريز و سوپرجاذب رطوبتي در شرايط عدم اعمال تنش و آبياري نرمال در ذرت، اثر قابل توجهي بر صفات رشد، عملكرد زيستي و عملكرد دانه نداشت، اما در شرايط تنش رطوبتي، اثرات معني داري بر صفات رشد و عملكرد دانه ايجاد كرد؛ ضمن اين‌كه با افزايش شدت تنش، اين قابليت افزايش يافت و با كاربرد توأم آن ها نيز اين اثرات تشديد شد.