تأثير سطوح آبياري و سامانه‌هاي مختلف خاك‌ورزي بر عملكرد سورگوم دانه‌اي (Sorghum bicolor L)

به‌منظور مطالعه تأثير سامانه هاي مختلف خاك‌ورزي و سطوح آبياري بر عملكرد سورگوم دانه اي، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي يك‌بار خرد شده و در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه پژوهشي دانشگاه تهران در سال 1395 اجرا شد. عامل اصلي در اين آزمايش، خاك‌ورزي با دو سطح (بدون خاك‌ورزي و مرسوم) و عامل فرعي، سطوح آبياري با سه سطح (بدون تنش آبي، تنش آبي متوسط و تنش آبي شديد به‌ترتيب بر اساس 75، 110 و 150 ميلي متر تبخير از سطح تشتك تبخير) در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه اثر خاك ورزي بر صفت عملكرد دانه در سطح احتمال يك درصد و بر صفت كارايي مصرف آب در سطح احتمال پنج درصد معني دار شد. همچنين تأثير سطوح آبياري بر صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در خوشه، عملكرد دانه و زيستي و كارايي مصرف آب در سطح احتمال يك درصد و بر صفت وزن هزار دانه در سطح احتمال پنج درصد معني‌دار بود. بيشترين ارتفاع بوته (100.38 سانتي متر)، تعداد دانه در خوشه (2408 عدد)، وزن هزار دانه (31.33 گرم) و عملكرد دانه (5843 كيلوگرم در هكتار) و زيستي (11575 كيلوگرم در هكتار) از تيمار آبياري در شرايط نرمال رطوبتي (75 ميلي متر تبخير از سطح تشتك تبخير) و بيشينه كارايي مصرف آب (1.15 كيلوگرم بر مترمكعب) از تيمار آبياري در شرايط تنش خشكي شديد (150 ميلي متر تبخير از سطح تشتك تبخير) به‌دست آمد. همچنين روش بدون خاك ورزي نسبت به روش خاك ورزي مرسوم، موجب افزايش عملكرد دانه (16.25 درصد) و كارايي مصرف آب (13.72 درصد) شد.