اثر آبياري و كود نيتروژن بر عملكرد، كارايي مصرف نهاده‌ها و كيفيت دانه ارقام كنجد

به منظور بررسي پاسخ كمي و كيفي سه رقم كنجد (.Sesamum indicum L) به تيمارهاي مختلف آبياري و كودي، آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي موسسه اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج طي سال هاي 1396 و 1397 انجام شد. آزمايش به‌صورت كرت هاي خرد شده - فاكتوريل و در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. تيمارهاي آبياري در دو سطح شامل رژيم كم آبياري و آبياري كامل دركرت هاي اصلي و فاكتوريل مقادير مختلف نيتروژن و ارقام كنجد در كرت هاي فرعي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه در شرايط آبياري كامل، كاربرد 120 كيلوگرم نيتروژن در هكتار در مقايسه با عدم كاربرد آن، عملكرد دانه كنجد را 83 درصد افزايش داد؛ در مقابل، اين افزايش عملكرد در پاسخ به كاربرد نيتروژن در تيمار كم آبياري، 40 درصد بود. نتايج همچنين نشان داد كه بيشترين مقدار كارايي مصرف آب در تيمار آبياري كامل و كم آبياري به‌ترتيب از ارقام اولتان و دشتستان 2 با دريافت 120 كيلوگرم نيتروژن در هكتار به‌دست آمد. همچنين نتايج حاكي از آن است كه رقم دشتستان 2 بيشترين (51 درصد) و رقم ناز تك شاخه كمترين (47 درصد) محتوي روغن دانه را دارا بودند. نتايج نشان داد در تيمار آبياري كامل، كاربرد كود نيتروژني براي هر سه رقم قابل توجيه است؛ در مقابل در شرايط كم آبياري در هيچكدام از ارقام، عملكرد دانه بالاتر از 500 كيلوگرم در هكتار حتي با مصرف مقادير بالاي نيتروژن (60 و 120 كيلوگرم در هكتار) به‌دست نيامد.