تبيين نقش محروميت نسبي در پيوستن طبقات اجتماعي به جنبش عباسيان

جنبش عباسيان يكي از نقاط عطف تاريخ اسلام در قرن دوم قمري مي‌باشد. جنبش هاي اجتماعي بحثي اساسي در نظريه هاي انقلاب‌اند كه به سبب همين اهميت، نظريه هاي مختلف كوشيده اند آنها را توضيح دهند. يكي از مهم‌ترين اين نظريه ها، نظريۀ «محروميت نسبي» مي باشد. ورود اسلام به ايران و شعارهاي برابري خواهانه سطح انتظارات ارزشي مردم را بالا برد. اين در حالي بود كه پس از مدتي، به‌خصوص در دورۀ بني اميه سطح توانايي ارزشي مردم تغيير چنداني نكرد. بنابراين مي توان محروميت نسبي، يعني فاصله گرفتن انتظارات ارزشي و توانايي‌هاي ارزشي را زمينه اي مهم در ايجاد سرخوردگي و نارضايتي مردم و يكي از دلايل اصلي پيوستن طبقات مختلف، به‌خصوص طبقات مياني و فرودست به جنبش عباسيان دانست. نگارندگان مقالۀ حاضر كوشيده‌اند با تمركز بر جنبش عباسيان و با بهره گيري از روش تحليل تاريخي و جامعه شناختي و همچنين بررسي محتواي آثار تاريخي، در پرتو نظريۀ محروميت نسبي به بررسي زمينه ها و علل پيوستن طبقات مختلف به اين جنبش بپردازند.