پيشران‌هاي تغيير در سبك زندگي خانوادۀ ايراني

خانواده يكي از كليدي‌ترين نهادهاي اجتماعي است كه تقريباً در تمامي ابعاد و مؤلفه‌هايش ـ از ماهيت شكل‌گيري و مفهوم گرفته تا ساختار، نقش و كاركردهاي دروني و بيروني ـ در طول تاريخ و در جوامع مختلف دستخوش تحولات متعددي قرار گرفته است. هرچند روندهاي همسويي در خصوص تغييرات خانواده در سراسر جهان مشاهده مي‌شود، اما نوع، سرعت و ميزان غالب تغيير و تحولات مؤلفه‌هاي مربوط به خانواده در جوامع مختلف يكسان نبوده و به بسياري از عوامل تاريخي، اقتصادي، فنّاوري، اجتماعي و فرهنگي بستگي داشته است. شناسايي تحولات اين حوزه، روندهاي موجود و پيشران‌هاي تأثيرگذار بر تحولات آتي اين نهاد نه‌تنها براي سياست‌گذاران بلكه براي بسياري از نهادهاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي بسيار ارزشمند است. در اين مقاله، با مطالعات كتابخانه‌اي و مصاحبۀ‌ عميق، تغييرات خانوادۀ ايراني از حيث ماهيت، ساختار، كاركرد و سبك زندگي در طول نيم قرن گذشته دسته‌بندي و توصيف شده‌اند و مؤلفه‌ها و پيشران‌هاي عمدۀ تأثيرگذار بر تحولات آتي اين حوزه شناسايي شده‌اند. آگاهي از پيشران‌هاي شكل‌دهندۀ آينده گام مهمي در ارزيابي هزينه منفعت مفاد طرح‌هايي است كه قرار است مبناي خط‌ مشي ‌گذاري در سطوح مختلف قرار گيرند.