عنوان مقاله :
شاخص قابليت پياده‌روي: رويكردي براي توسعه پايدار شهري (مورد مطالعه: منطقه 16 شهرداري تهران)
پديد آورندگان :
وحيدي ، حسين دانشگاه تحصيلات تكميلي صنعتي و فن‌آوري پيشرفته - پژوهشكده محيط‌زيست - گروه پژوهشي محيط‌زيست , رمضاني مهريان ، مجيد پژوهشكده تحقيق و توسعه علوم انساني (سمت) - گروه مطالعات محيطي , خسروي ، حسين دانشگاه هنر - دانشكده معماري و شهرسازي - گروه آموزشي طراحي شهري , علي حسيني ، آزاده دانشگاه تهران، پرديس هنرهاي زيبا - دانشكده شهرسازي - گروه آموزشي طراحي شهري , جلاير ، امين دانشگاه تهران - دانشكده محيط زيست - گروه مهندسي محيط زيست
كليدواژه :
توانايي پياده‌روي , منطقه شهري , تحليل سلسله مراتبي , شهرداري تهران , ArcGIS
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: توسعه زيرساخت‌هاي لازم براي بهبود قابليت پياده‌روي (پياده‌رهواري) در مناطق شهري نقش مهمي در توسعه پايدار شهري دارد و از جنبه‌هاي مختلف محيط زيستي، سلامت عمومي و عدالت اجتماعي مي‌تواند باعث بهبود كيفيت زندگي در شهر شود. بر اين اساس هدف اين مطالعه معرفي شاخصي براي ارزيابي قابليت پياده‌روي با رويكرد توسعه شهر پايدار در منطقه 16 شهرداري تهران به‌عنوان يكي از سبزترين مناطق شهري تهران بود.مواد و روش‌ها: در اين مطالعه از روش تحقيق اسنادي، به مطالعه و جمع‌آوري معيارها، كيفيت‌ها، ويژگي‌ها و متغيرهاي كالبدي، عملكردي و فضايي محيط انسان‌ساخت مؤثر بر پياده‌روي در منطقه 16 شهرداري تهران پرداخته‌شده است. سپس با استفاده از تحليل مكاني GIS و ارجحيت بندي شاخص‌ها با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي به قابليت پياده‌روي بخش‌هاي مختلف منطقه مورد ارزيابي قرارگرفته است. نتايج و بحث: معيارهاي مؤثر بر پياده‌روي در منطقه 16 شهر تهران در 9 دسته اصلي و 30 زير معيار به حالت ساختار سلسله مراتبي دسته‌بندي و اطلاعات مكاني و فضايي آن‌ها گردآوري شد. تنوع و طيف وسيع شاخص‌هاي مورد ارزيابي تحليل جامعي از وضعيت موجود را نتيجه مي‌دهد كه مي‌توان آن را يكي از نقاط قوت اين مطالعه دانست. هر يك از اين شاخص‌ها براي منطقه موردمطالعه مورد تحليل و وضعيت قابليت پياده‌روي در منطقه 16 شهرداري تهران بر اساس هر يك از شاخص‌هاي موردبررسي قرار گرفت. با استفاده از ارجحيت بندي معيارهاي بر اساس نظر خبرگان و روي هم‌گذاري لايه‌هاي مختلف درنهايت نقشه درجه قابليت پياده‌روي (پياده رهواري) و نقشه درجه قابليت پياده‌روي شبكه معابر در سطح منطقه 16 شهرداري تهران به دست آمد. بر نتايج به‌دست‌آمده ارزش فضايي به ترتيب در محلات خزانه، نازي‌آباد و باغ آذري بيشترين مقدار را نشان مي‌دهد. علاوه بر اين به ترتيب خيابان‌هاي بخارايي، خيابان مدائن، خيابان رجايي و خيابان مجاور بوستان بعثت عنوان محورها با بالاترين ميزان پياده رهواري منطقه را به خود اختصاص مي‌دهند. نتيجه‌گيري: محورهاي پياده رهوار مشروط بر بررسي‌هاي تفصيلي ترافيك، بهترين مكان‌ها براي تعريف پياده راه و يا سبز راه‌هاي شهري شناسايي شدند و ازآنجاكه اين محورها حجم ترافيك پياده بالايي را به خود اختصاص مي‌دهند اهميت توجه به نيازهاي انسان پياده در آن‌ها بسيار حائز اهميت است. سه محله نازي‌آباد، علي‌آباد شمالي و خزانه به‌عنوان سه منطقه مناسب براي توسعه محورهاي پياده رهوار منطقه شناسايي و جهت تمركز بيشتر شهرداري منطقه معرفي شدند.
