تحليل همديدي سيل 21 دي ماه 1398 (مطالعه موردي: زاهدان و قشم)

در روز 21دي ماه 1398(11 ژانويه2020)  به دليل وقوع بارندگي شديد و جاري شدن سيل خسارت هاي بسياري به استان هاي سيستان و بلوچستان و هرمزگان وارد شد. پژوهش حاضر به منظور مطالعه سازوكارهاي همديدي وقوع اين بارش انجام شد. ابتدا داده هاي بارش روزانه ايستگاه هاي مطالعاتي از سازمان هواشناسي كل كشور دريافت و در ادامه، داده هاي سطوح جو شامل: ميانگين فشار سطح دريا(SLP)، ارتفاع ژئوپتانسيل سطوح 850 و 500 هكتوپاسكال، سرعت قائم جو و جريان باد سطوح 1000، 850 و 500 هكتوپاسكال، رطوبت ويژه سطوح 1000 و 700 هكتوپاسكال و جريان رودباد سطح 250 هكتوپاسكال براي روزهاي مطالعاتي از مركز ملي پيش بيني محيطي آمريكا/مركز ملي پژوهش هاي جوي (NCEP/NCAR) تهيه و نقشه‌ها در نرم افزار گردس رسم و تفسير شد. نتايج نشان داد: در روز رخداد سيل، مركز بسته كم ارتفاع با هسته مركزي برابر با 1010 هكتوپاسكال در راستاي شمال شرق – جنوب غرب سراسر پهنه مطالعاتي را دربر گرفته است. در ادامه پرارتفاع با هسته مركزي برابر با 1030 هكتوپاسكال شمال غرب ايران، شمال غرب اروپا و برروي تبت قرار گرفته است و با توجه به قرارگيري پربندهاي پرفشار در اطراف كشور ايران و قرارگيري مراكز كم فشار برروي پهنه مطالعاتي و منابع آبي جنوب شيو فشاري شديدي به وجود آمده است و با افزايش ارتفاع در سطح 500 هكتوپاسكال  فرودي عميق در راستاي شمال شرق – جنوب غرب برروي ايران قرار گرفته و هسته ناوه كاملا خليج فارس را دربر گرفته است كه منطقه مورد مطالعه در بهترين حالت و درجلو ناوه كه با هواي گرم و مرطوب واگرا شده قرار گرفته است. اين عميق شدن چرخند و نفوذ ناوه تا عرض هاي پايين، ريزش هواي سرد را باعث شده است كه در ادامه باعث تقويت ناوه موثر بر بارش ابرسنگين شده است. همچنين بيشترين فرارفت رطوبت از روي منابع آبي جنوب به روي منطقه مطالعاتي است و مقدار رطوبت برابر با 14 گرم در كيلوگرم از سمت درياي عمان وارد  پهنه مطالعاتي شده و در ادامه به سمت ساير مناطق ايران از مقدار آن كاسته شده است و با افزايش ارتفاع، حداكثر فرارفت هواي گرم و مرطوب در جلو ناوه تراز فوقاني جو از روي درياي سرخ بر روي منطقه مطالعاتي است.