بررسي تأثير سبك زندگي ديجيتال بر هويت اجتماعي (مورد مطالعه: دانش‏ آموزان دختر و پسر مقطع دبيرستان شهر همدان)

هدف تحقيق حاضر، بررسي سبك زندگي ديجيتال و تأثير آن بر هويت اجتماعي دانش‏آموزان  دختر و پسر مقطع دبيرستان شهر همدان مي باشد. روش تحقيق به لحاظ هدف كاربردي، به لحاظ ماهيت توصيفي از نوع همبستگي و به لحاظ روش پيمايشي است. جامعه آماري شامل كليه دانش‏آموزان دوره متوسطه دختر و پسر مدارس دولتي و غير دولتي شهر همدان بود (11891 نفر) كه حجم نمونه براساس فرمول كوكران 377 نفر برآورد شد و به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‏اي انتخاب شدند. به منظور گردآوري داده‏ها از پرسشنامه هويت اجتماعي صفاري‏نيا و روشن (1390) و پرسشنامه سبك زندگي ديجيتال مهاجري و فرقاني (1397) استفاده شد. روايي محتوايي پرسشنامه‏ها با نظر كارشناسان جامعه شناسي تأييد شد. همچنين ضريب آلفاي كرونباخ براي مقياس‏ها بالاتر از 0.7 برآورد شد كه بيانگر هماهنگي دروني گويه‏ها و تأييد پايايي بود. داده ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس با كاربرد نرم افزار SPSS تحليل شد. يافته‌ها نشان مي‌دهد بين مؤلفه‏هاي متغير سبك زندگي ديجيتال (مصرف فرهنگي، نحوه گذراندن اوقات فراغت، الگوهاي خريد و فروش، الگوهاي يادگيري و آموزش از راه دور، مديريت بدن از طريق رسانه‌ها) و هويت اجتماعي در بين دانش‏آموزان دختر و پسر مقطع دبيرستان در شهر همدان رابطه وجود داشت و اين رابطه معكوس است. بنابراين، هرچه افراد به سمت زندگي ديجتالي سوق پيدا كرده اند، هويت اجتماعي آنها كمرنگتر شده است و اين نشان ميدهد، كه در اين مطالعه ما با چالش اين رابطه سرو كار داريم، يعني تاثيري كه سبك زندگي ديجيتال بر روي هويت اجتماعي داشته مثبت نبوده است و جنسيت هم متغيري مهمي در اين رابطه ارزيابي نگرديد. در تبيين اين نتيجه مي توان گفت، به زعم بورديو و گيدنز شرايط عيني زندگي و موقعيت فرد در ساختار اجتماعي به توليد منش خاص منجر ميشود و مي تواند هويت فرد را بازنمايي يا باز توليد نمايد. لذا، لازم است متناسب با امكاناتي كه در جامعه براي افراد قرار ميدهيم، بسترهاي لازم براي احياي هويت اجتماعي نيز فراهم شود، اگر اين تقدم و تاخر فرهنگي فاصله زيادي داشته باشند، موجب گسست اجتماعي و سردرگمي هويتي براي جوانان شود كه عواقب آن جبران ناپذير باشد.