اثر تمرين استقامتي به‌همراه مصرف زالزالك بر برخي از شاخص‌هاي استرس اكسيداتيو سرمي در موش‌هاي نر آلزايمري

بيماري آلزايمر يك بيماري زوال عصبي است كه به‌تدريج حافظه و مهارت‌هاي شناختي را تخريب مي‌كند. تحقيق حاضر به‌منظور بررسي اثر 12 هفته تمرين استقامتي به‌همراه مصرف زالزالك بر برخي از شاخص‌هاي استرس اكسيداتيو در سرم موش‌هاي نر آلزايمري انجام گرفت.در اين تحقيق تجربي 30 سر موش صحرايي نر نژاد ويستار به‌صورت تصادفي در پنج گروه شش‌تايي؛ كنترل سالم، كنترل آلزايمري، آلزايمري و تمرين استقامتي، آلزايمري و تمرين استقامتي به‌همراه مصرف زالزالك و آلزايمري همراه با مصرف زالزالك تقسيم شدند. گروه‌هاي تمرين استقامتي (شنا) به مدت 12 هفته، پنج روز در هفته و هر جلسه از 15 دقيقه تمرين شروع و تا روزي دو جلسه 60 دقيقه‌اي تمرين كردند. گروه دريافت مكمل، مخلوط پودر زالزالك را با غذاي استاندارد موش‌ها به نسبت 6.25 درصد پودر زالزالك دريافت مي‌كردند. 24 ساعت پس از آخرين مداخله تمريني، موش‌ها بي‌هوش شدند و سطوح سرمي SOD، GPX، TAC و MAD به روش الايزر تعيين شد. براي برآورد شاخص‌هاي موردنظر (آنزيم سوپر اكسيد ديسموتاز، آنزيم گلوتاتيون پراكسيداز، ظرفيت آنتي‌اكسيداني تام و مالون دي‌آلدهيد) از سياهرگ زيرين رت‌ها نمونه‌گيري خوني انجام گرفت. به‌منظور آناليز داده‌ها از نرم‌افزار نسخه SPSS22 و آزمون  ANOVAيكطرفه و پس از آن آزمون تعقيبي توكي با سطح معناداري p≤0.05 استفاده شد.نتايج نشان داد، تمرينات استقامتي به‌ويژه همزمان با مصرف زالزالك، به افزايش معنادار سطح سرمي گلوتاتيون پراكسيداز در مقايسه با گروه‌هاي ديگر منجر شد (P = 0.002). اما تغيير معناداري در سطح سرمي سوپراكسيدديسموتاز (P = 0.129)، ظرفيت آنتي‌اكسيداني تام (P = 0.156) و مالون دي‌آلدهيد (P = 0.498) در گروه‌هاي كنترل و تجربي مشاهده نشد. با توجه به اينكه اولين خط دفاعي در مقابل سميت اكسيژن سوپر اكسيد ديسموتاز است و مي‌بايست براي تكميل فرايند از بين بردن پراكسيد هيدروژن از آنزيم كاتالاز و گلوتاتيون پراكسيداز كمك بگيرد، در نتيجه مي‌توان گفت در اين تحقيق سوپر اكسيد ديسموتاز هم همانند گلوتاتيون پراكسيداز افزايش يافته است، اما در نتايج آماري اختلاف معناداري در بين گروه‌ها مشاهده نشد.استفاده از عصاره زالزالك و انجام تمرينات استقامتي در طول هفته البته با شدت متوسط و به شكل منظم و متناوب مي‌تواند به كاهش استرس اكسيداتيو به‌دليل افزايش سطح سرمي ظرفيت آنتي‌اكسيداني تام و آنزيم‌هاي خط دفاعي اول و دوم (سوپراكسيد ديسموتاز و گلوتاتيون پراكسيداز) و كاهش سطح سرمي مالون دي‌آلدهيد در مدل تجربي آلزايمر منجر شود كه براساس نتايج اين تحقيق و مطالعات پيشين مرورشده مي‌توان اين الگوها را به‌عنوان درمان جانبي در بيماران آلزايمري، به ويژه در مراحل اوليه پيشنهاد كرد.