اثر تغذيه سطوح مختلف تخم‌مرغ كامل ضايعاتي بر مصرف خوراك، گوارش‌پذيري مواد مغذي، فراسنجه‌هاي تخميري شكمبه و سنتز پروتئين ميكروبي در گوسفندان نر كرماني

سابقه و هدف: با توجه به اين كه تعداد قابل توجهي تخم‌مرغ طي حمل‌و‌نقل، نگهداري در انبار و در هنگام فروش شكسته شده و قابل مصرف براي انسان نمي‌باشند، بنابراين مي‌توان از آن به‌عنوان يك ماده خوراكي با كيفيت بالا در تغذيه نشخواركنندگان استفاده كرد. تخم مرغ، يك منبع عالي از پروتئين و چربي، مورد توجه بسياري از محققان قرار گرفته و تحقيقاتي در رابطه با كاربرد آن به‌عنوان يك منبع پروتئين ارزان و متنوع در تغذيه حيوانات انجام شده‌‌است. طي برآورد صورت گرفته، هشت درصد تخم‌مرغ‌هاي تجاري توليدشده كيفيت خوبي را ندارند و قابل مصرف براي انسان نمي‌باشند، كه براي مصارف حيواني از جمله در تغذيه دام‌‌ها، ارزش تغذيه‌اي خوبي را دارند. لذا هدف از پژوهش حاضر، بررسي اثر تغذيه سطوح مختلف تخم‌مرغ كامل ضايعاتي بر مصرف خوراك، گوارش‌پذيري ظاهري مواد مغذي، فراسنجه‌هاي تخميري شكمبه و سنتز پروتئين ميكروبي در گوسفند بود.مواد و روش‌ها: تخم‌مرغ كامل ضايعاتي به‌صورت تر در ده روز مراجعه متوالي از يك واحد مرغ تخم‌گذار تهيه شد. تخم‌مرغ‌هاي جمع آوري‌شده به‌صورت طبيعي در هوا و دور از نور مستقيم آفتاب خشك و آسياب شدند. پس از تعيين تركيب شيميايي، در سطوح صفر، 2.5، 5 و 7.5 درصد در جيره‌هاي آزمايشي استفاده و جايگزين كنجاله كلزا و سبوس گندم شد. پس از تهيه جيره‌هاي آزمايشي، فراسنجه هاي مورد نظر با استفاده از چهار راس گوسفند نر بالغ كرماني با ميانگين وزن زنده 0.5±44 كيلوگرم در قالب طرح چرخشي در چهار دوره 21 روزه بررسي شد. گوارش‌پذيري ظاهري براساس روش جمع‌آوري كامل مدفوع محاسبه گرديد. از مايع شكمبه هر گوسفند در پنج روز آخر هر دوره در ساعات صفر، سه و شش ساعت پس از وعده صبح جهت تعيين pH، نيتروژن آمونياكي شكمبه و جمعيت پروتوزوآ نمونه‌گيري ‌عمل آمد. در آخرين روز هر دوره و در سه ساعت پس از مصرف خوراك، خون‌گيري از گوسفندان از طريق وريد وداج انجام گرفت. جهت تعيين ميزان آلانتوئين و پروتئين ميكروبي، ميزان ادرار توليدي در روزهاي نمونه‌گيري در طول 24 ساعت با ظرف‌هايي موجود در زير قفس‌هاي متابوليكي جمع‌آوري شد. يافته‌ها: مصرف خوراك، مصرف و ابقا نيتروژن و همچنين گوارش‌پذيري ظاهري مواد مغذي تحت تأثير جيره‌هاي آزمايشي قرار نگرفت. اين در حالي‌است كه غلظت نيتروژن آمونياكي در سه ساعت پس از مصرف خوراك و جمعيت كل پروتوزوآ و گونه‌هاي انتودينيوم (به ترتيب 13.54 و 9.94) با افزايش سطح تخم‌مرغ كامل ضايعاتي جيره، افزايش يافت (P 0.05). با افزودن تخم‌مرغ كامل ضايعاتي ميزان سنتز پروتئين ميكروبي تغيير معني‌داري نداشت. در بين فراسنجه‌هاي خوني، غلظت كلسترول خون گوسفندان با افزودن تخم‌مرغ كامل ضايعاتي به جيره گوسفندان افزايش يافت (58.75 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر با جيره شاهد در برابر 69 ميلي‌گرم در جيره حاوي 7.5 درصد ضايعات تخم مرغ) (P 0.05). نتيجه‌گيري: نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد تخم‌مرغ كامل ضايعاتي از نظر سطح مواد مغذي مورد نياز نشخواركنندگان به‌طور نسبي متعادل بوده و استفاده از آن در سطح 7.5 درصد موجب افزايش جمعيت گونه‌هاي پروتوزوآ و توليد آمونياك در شكمبه و بهبود شرايط تخمير شد. بنابراين، اين فراورده مي‌تواند به‌عنوان جزئي از كنسانتره‌ي نشخواركنندگان كوچك در جيره گنجانده شود.