ارزيابي اثرات آزادي‌هاي سياسي و اقتصادي بر آلودگي محيط زيست در كشورهاي عضو سازمان همكاري اسلامي

مقدمه و هدف: هدف اين پژوهش بررسي اثرات آزادي سياسي و اقتصادي بر مقدار انتشار كربن در كشورهاي عضو سازمان همكاري اسلامي طي سال هاي 1999-2015 است. در اين پژوهش ضمن برآورد يك مدل كلي شامل 50 كشور عضو، 2 مدل نيز به تفكيك درجه آزادي سياسي كشورها شامل كشورهاي غيرآزاد و نسبتاً آزاد مورد بررسي قرار گرفت.مواد و روش ها: براي اين منظور، از روش گشتاور تعميم يافته استفاده شد و براي بررسي مانايي، از آزمون هاي ريشه واحد برايتونگ، تيم، پسران و شين و هادري استفاده شد. هم‌چنين، براي بررسي هم انباشتگي، آزمون پدروني بكار گرفته شد.يافته ها: نتايج حاصل از برآورد نشان داد كه رابطه ميان آزادي سياسي و انتشار كربن معنادار و منفي و رابطه آزادي اقتصادي و انتشار CO2 معنادار و مثبت است. رابطه رشد اقتصادي و انتشار كربن مثبت و معنادار است و با توجه به رابطه منفي مجذور رشد اقتصادي و آلودگي محيط زيست، وجود منحني محيط زيستي كوزنتس در كشورهاي عضو سازمان همكاري اسلامي مورد تأييد قرار مي گيرد. هم‌چنين، مشخص شد كه اثر متغيرهاي مصرف انرژي، شاخص صنعتي سازي و اندازه جمعيت بر دي‌اكسيد كربن نيز مثبت است. در كشورهاي غيرآزاد اثر آزادي سياسي و آزادي اقتصادي بر انتشار كربن معنادار و مثبت است. اين در حالي است كه در كشورهاي نسبتاً آزاد، اثر آزادي سياسي بر مقدار انتشار دي‌اكسيد كربن منفي و اثر آزادي اقتصادي غير معنادار است.بحث و نتيجه گيري: با توجه به نتايج به دست آمده از اين مطالعه، افزايش آزادي هاي سياسي در كشورهاي عضو سازمان همكاري اسلامي، مقدار انتشار كاهش خواهد داد. در واقع اين مفهوم نشان مي دهد كه انتظار مي رود كه با ايجاد فرصت هاي بيش‌تر براي شنيده شدن صداي فعالين محيط زيست، مقدار آلودگي كاهش يابد. اين نتيجه به خوبي اهميت وجود آزادي سياسي را مشخص مي سازد. چراكه با وجود آزادي سياسي و حاكميت دولت هاي دموكراتيك مقدار پاسخگويي بيش‌تر بوده و سرعت گردش داده‌ها نيز بالاتر است. مطبوعات آزاد و ديگر اشكال اطلاع‌رساني موجب مي‌شود كه شهروندان داده‌هاي بيش‌تري پيرامون مسائل محيط زيستي داشته باشند. همه اين موارد اهميت مسئله شفافيت و آگاه بودن مردم را مشخص مي كند. چراكه آگاهي در نهايت منجر به مطالبه گري شده و مردم مطالبه گر و آگاه نسبت به مسائل محيط زيستي، دولت ها را وادار به حمايت از محيط زيست خواهند كرد.