اثرات بهبوددهندگي عصاره الكلي پرتوفراوري شده رزماري (Rosmarinus officinalis) بر برخي شاخص‌هاي بيوشيميايي سرم و فعاليت آنزيم‌هاي گوارشي در ماهي قزل‌آلاي رنگين‌كمان (Oncorhynchus mykiss)

مطالعات زيادي درباره اثرات مثبت رزماري بر عملكرد رشد، فعاليت آنزيم هاي گوارشي، سيستم هاي آنتي اكسيدان و ايمني و مقاومت در برابر بيماري در گونه هاي مختلف ماهي وجود دارد. از طرف ديگر، كارايي پرتودهي گاما در جهت بهبود اثرات زيستي رزماري مشخص شده است. هدف از اين مطالعه ارزيابي پتانسيل رزماري در سه حالت (پودر خشك، عصاره الكلي و عصاره الكلي پرتوديده) بر سيستم آنتي اكسيدان، فعاليت آنزيم هاي مربوط به كبد، برخي متابوليت ها و همچنين فعاليت آنزيم هاي گوارشي ماهي قزل آلاي رنگين كمان (Oncorhynchus mykiss) بود. پس از تهيه عصاره الكلي رزماري، پرتودهي در سطح 30 كيلوگري با استفاده از دستگاه پرتوده گاما كبالت-60 انجام شد. در مطالعه درون تني، ماهي ها (با ميانگين 225/36گرم) به‌صورت تصادفي در چهار گروه با سه تكرار براي هر گروه توزيع شدند. بعد از دوره 7 روزه سازگاري، ماهي ها با جيره پايه و يا تيمار (حاوي پودر خشك= T1، عصاره الكلي= T2 يا عصاره الكلي پرتودهي شده= T3) به مدت 50 روز تغذيه شدند. . نتايج نشان داد كه بيشترين ميزان گلوكز در سرم خون ماهيان در گروه كنترل (4/16±118/43 ميلي گرم بر دسي ليتر) مشاهده شد درحالي كه كمترين ميزان در گروه T3 (1/59±41/25ميلي گرم بر دسي ليتر) گزارش شد. در همين راستا، ميزان تري گليسريد در گروه هاي T2 و T3 در مقايسه با گروه كنترل كاهش يافت. فعاليت آنزيم هاي گوارشي نيز در همه گروه هاي تيمار، به‌خصوص در گروه هاي T2 و T3، در مقايسه با گروه كنترل بهبود يافت. فعاليت آنزيم هاي مرتبط با كبد نيز به‌دنبال مصرف جيره T3 كاهش يافت. فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان سرمي نيز در گروه هاي T2 و T3 نيز در مقايسه با گروه كنترل افزايش يافتند و بالاترين ميزان فعاليت آنزيم‌هاي SOD و CAT در گروه T3 مشاهده شد. در نتيجه، مطالعه حاضر نشان داد كه مصرف خوراكي عصاره الكلي رزماري، به‌خصوص در شكل پرتودهي شده، به مدت 50 روز سبب بهبود برخي شاخص هاي سرمي شامل متابوليت ها، فعاليت آنزيم هاي گوارشي و فعاليت آنزيم هاي مرتبط با كبد در ماهي قزل آلاي رنگين كمان مي گردد.