تأثير تنش شوري و اشعه فرابنفش UV-C و UV-B بر فاكتور‌هاي رشد، چربي كل و محتو‌اي اسيد چرب ريزجلبك Dunaliella salina

ريزجلبك دوناليلا سالينا (Dunaliella salina) ريزجاندار يوكاريوتي بي نظيري مي باشد كه دامنه تحمل بالايي در برابر نوسانات محيطي از جمله شوري، دما و نور دارد. هدف از اين تحقيق بررسي اثر شوري و اشعه فرابنفش بر فاكتورهاي رشد و محتو اي اسيد چرب ريزجلبك Dunaliella salina بود. آزمايش‌ها تحت تيمارهاي مختلف شوري 150، 200 و 250 گرم در ليتر و تابش هاي نور فرابنفش (B,C)UV  به طور مجزا و تلفيقي با 3 تكرار به‌مدت 11 روز صورت گرفت. روند رشد جلبك و زي توده كل توليد شده تحت تنش هاي مختلف، با شمارش تعداد سلول جلبك به‌صورت يك روز در ميان توسط لام هموسيتومتر مورد بررسي قرار گرفت. پروفايل اسيد هاي چرب جلبك ها تحت تيمارهاي اعمال شده توسط دستگاه كروماتوگرافي گازي (GC) و چربي كل با استفاده از دستگاه سوكسله تعيين شد. با توجه به نتايج به‌دست آمده طي دوره كشت، روند رشد جلبك در اكثر تيمارهاي اعمال شده تحت تنش هاي شوري بالا و پرتو UV C و UV B نسبت به تيمار شاهد به‌طور معني داري كمتر بود ( P≤0.05). بيش­ترين تراكم سلولي در تيمار شاهد 2/04 ميليون سـلول در ميلي ليتر و 1/98 ميليون سلول در ميلي ليتر در تيمار UVB-150 در روز هفتم به‌دست آمد. برخلاف بالا بودن تراكم سلولي در نمونه كنترل، بيش­ترين ميزان وزن تر مربوط به تيمار UVC تحت شوري 200 گرم در ليتر مشاهده شد. از نظر مقادير اسيدهاي چرب بين تيمارها اختلاف معني دار مشاهده شد ( P≤0.05). جلبك پرورش يافته تحت تيمار UVB-200 داراي بيش ترين ميزان PUFA-n3 (20/05%) و مجموع اسيد هاي چرب بلند زنجيره چند غير اشباع PUFA (32/05%) بود در حالي‌كه بيش ترين مقدار اسيد هاي چرب PUFA(n6) (13/96%) در تيمار UVC-150 به‌دست آمد. بيش ترين مقدار اسيدهاي چرب اشباع (SFA) در جلبك هاي كشت شده تحت شوري 250 گرم در ليتر بدون اشعه فرابنفش برآورد شد. با توجه به يافته‌هاي تحقيق مي‌توان چنان عنوان كرد كه تشعشعات فرابنفش و شوري بالا رشد جلبك را كاهش مي دهند ولي باعث ارتقاي سنتز اسيد هاي چرب بلند زنجيره غير اشباع مي شوند.