خوانش انتقادي رمان «نام تمام مردگان يحياست» با رويكرد نشانه‌شناسي اجتماعي پي‌ير گيرو

نشانه‌شناسي اجتماعي رويكردي است كه با بررسي نشانه‌هاي موجود در متن در پي دست‌يابي به لايه‌هاي معنايي نهاني آن است. رمان نام تمام مردگان يحياست، تازه‌ترين اثر عباس معروفي، رماني اجتماعي است كه امكان وسيعي را براي معنايابي از طريق نشانه‌هاي اجتماعي داراست. در اين پژوهش كوشيده‌ايم با بهره‌گيري از نشانه‌هاي اجتماعي پي‌ير گيرو، به گروه‌سازي‌هاي مهم‌ داستان كه پايۀ كشمكش‌ها و حوادث آن است، و نيز به نحوۀ سازماندهي گروه‌ها و ابراز تعلق نويسنده نسبت به آن‌ها بپردازيم. نتيجۀ پژوهش كه بر اساس تحليل كيفي و با تكيه بر مطالعات كتابخانه‌اي و اسنادي صورت گرفته، گوياي آن است كه نشانه‌هاي اجتماعي در اين رمان كاركردي شخصيت‌پردازانه دارد و نويسنده از خلال آنها دو گروه فكري اصلي متقابل را شكل داده كه يكي چارچوب‌گريز و خواهان آزادي عمل در انتخاب  و  انديشه و ديگري چارچوب‌گرا و خواهان نظارت و ارزيابي باورها و اعمال ديني است و بر سنت‌هاي موجود  تكيه دارد. اين رويكرد پيوندي عميق با ايدئولوژي حاكم بر جامعه برقرار مي‌كند و از سوي آن حمايت مي‌شود. تعدد نشانه‌ها و گسترش مفاهيمي كه نويسنده براي اعضاي گروه اول به كار گرفته، و محدوديت و يا حذف نشانه‌ها براي گروه دوم دلالت‌هايي بر همسويي او با باورها و كنش گروه اول و برتري‌بخشي آن نسبت به افكار گروه دوم است. نويسنده تقابل اين دو گروه را موجب انشقاق جامعه مي‌داند و پذيرش تفاوت‌ها در امور ديني و اعتقادي و  باورهاي سنتي را راهي براي يگانگي آن، پيشنهاد مي‌دهد.