تحليل و بررسي عملكرد شعبه بانك استقراضي روسيه در ايالت استرآباد (1318 -1343 ه.ق / 1900-1925م)

تأسيس بانك استقراضي روس در ايران، آغاز فصل جديدي از توسعه‌طلبي‌ها و سياست‌هاي سلطه‌جويانه اين كشور در ايران بود كه بر اركان سياسي، اقتصادي و اجتماعي اين سرزمين تأثيرات عميقي گذاشت. پس از افتتاح شعبه مركزي بانك استقراضي در تهران، روسيه به‌تدريج شعبه‌هاي بانك خود را در ايالات با اهميت، ازجمله ايالت‌هاي شمالي ايران، تأسيس نمود و بيش از پيش، نفوذ اقتصادي و سياسي خود را توسعه داد. استرآباد به سبب موقعيت جغرافيايي‌اش و همجواري و ارتباطي كه با روسيه داشت، مورد توجه ويژه آن‌ها قرار گرفت و از اولين ايالت‌هايي بود كه شعبه بانك استقراضي در آن تأسيس گرديد؛ اگرچه اين بانك نه در مركز اين ايالت، بلكه در شهر ساحلي بندرگز كه مهم‌ترين بندر تجارت خارجي استرآباد بود، تأسيس شد. چرايي انتخاب بندرگز به‌عنوان محل تأسيس بانك و فعاليت‌ها و كاركرد بانك در اين ايالت و اينكه بانك چه تأثيري بر زندگي اهالي استرآباد گذاشت؟ سؤالات اصلي اين پژوهش است. پژوهش حاضر ضمن پاسخ‌گويي به سؤالات فوق، عملكرد بانك استقراضي در ايالت استرآباد را به شيوه توصيفي-تحليلي مورد بررسي قرار مي‌دهد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد بانك استقراضي در بندرگز، علاوه بر آنكه فعاليت‌هاي پولي و مالي انجام مي‌داد، اقدامات سياسي نيز داشت و در راستاي اهداف سياسي روسيه، ظلم و ستم فراواني به اهالي روا داشت به‌طوري‌كه آن‌ها را وادار به آتش زدن بانك نمود.