سير تحول مفهوم «اراده» نزد فلاسفۀ مدرن

مفهوم «اراده» از مفاهيم بنيادين در سنت مابعدالطبيعه غربي است. اگرچه نشانه‌هاي مهمي مبني بر نضج‌گرفتن اين مفهوم در فلسفه كلاسيك يونان و فلسفه قرون وسطي، در دست است، اما از ابتداي عصر جديد بود كه نقش اراده در تفسير جهان، در انديشه هر فيلسوف نسبت به فيلسوف قبلي، برجسته‌تر شد؛ گويي بمرور، نقش شناخت عقلي كمرنگتر و نقش اراده پررنگتر شده است. اين مقاله، با الهام از هايدگر و تقويت موضع وي با مستنداتي فراتر از آنچه خودش متذكر شده، سير مفهوم اراده را از دكارت آغاز نموده و با بررسي ديدگاه اسپينوزا، لايبنيتس، روسو، كانت، فيخته، شلينگ، هگل، شوپنهاور و نيچه، سعي ميكند چگونگي تكوين اين مفهوم در عصر جديد، بويژه نسبت اراده با «شناخت» را تحليل نمايد. غرض آنست كه نشان دهيم اهميت يافتن اراده نزد شوپنهاور و نيچه، اتفاقي نيست و زمينه‌هاي ابتدايي چنين تحولي پيشتر و بصورت تدريجي توسط فلاسفۀ عصر جديد فراهم شده بود. همچنين، روشن ميگردد كه برخلاف آنچه بيشتر گفته و تفسير شده، «خواست قدرت» نيچه نه تكميل پروژۀ شوپنهاوري، بلكه تكميل ايدئاليسم آلماني است.