عنوان مقاله :
واكاوي توسعۀ پايدار روستايي با تأكيد بر مشاركت جوامع محلي مورد مطالعه: روستاهاي شهرستان زرين دشت
پديد آورندگان :
شايان ، محسن دانشگاه سيستان و بلوچستان , اسمعيلي ، فضل اله دانشگاه پيام نور مركز تهران , خداداد ، مهدي دانشگاه گلستان
كليدواژه :
مشاركت جوامع محلي , توسعه پايدار , روستاهاي شهرستان زريندشت
چكيده فارسي :
پژوهش حاضر با هدف بررسي واكاوي توسعۀ پايدار روستايي با تأكيد بر مشاركت جوامع محلي روستاهاي شهرستان زريندشت انجام شده است، در اين راستا، پژوهش حاضر از لحاظ هدف كاربردي و از حيث ماهيت و روش انجام كار توصيفي-تحليلي است كه به دو روش مطالعۀ كتابخانهاي و پيمايشي ميداني انجام پذيرفت. جامعۀ آماري پژوهش را 18 روستاي شهرستان زريندشت را تشكيل دادند كه براساس نمونهگيري تصادفي و فرمول كوكران تعداد (370) سرپرست خانوار بر حسب درصد حجم نمونه در هريك از روستاها تعيين شد. بهمنظور تجزيهوتحليل اطلاعات از نرمافزار SPSS و مدل WASTPAS استفاده شد. نتايج آزمون تي تكنمونهاي نشان داد كه ميانگين بهدستآمده در شاخص اقتصادي برابر با 2.52، شاخص اجتماعي- فرهنگي 2.84، شاخص زيستمحيطي 2.84 و شاخص نهادي 3.144 برآورد شده است، درواقع وضعيت مشاركت جوامع محلي در همۀ شاخصها به غير از شاخص نهادي نامطلوب است. درادامه نيز نتايج رگرسيون نشان داد، 95 درصد تغييرات متغيّر وابسته (ابعاد توسعۀ پايدار)، بهوسيلۀ شاخصهاي مشاركت جوامع محلي تبيين ميشود. همچنين نتايج نشان داد، در بين شاخصهاي مستقل واردشده به معادلۀ رگرسيون، سهم شاخص (مشاركت اجتماعي-فرهنگي)، در پيشبيني تغييرات مثبت متغيّر وابسته (توسعۀ پايدار مناطق روستايي) بيشتر از ساير شاخصهاي مشاركت است. در ادامه نيز نتايج تحليل مسير نشان داد، اثرات مستقيم مشاركت نهادي بر پايداري روستاها بيشتر از ساير شاخصهاي مشاركت است و كمترين اثرات مستقيم در شاخصهاي نهادي و زيستمحيطي است. پس از بررسي ارتباط بين مشاركت و توسعۀ پايدار روستاهاي زريندشت، به رتبهبندي هريك از دهستانهاي زريندشت براساس توسعۀ پايدار با تأكيد بر مشاركت جوامع محلي پرداخت شد، نتايج نشان داد، دهستان ايزد خواست شرقي با مقدار وزن 3.543 در بُعد اقتصادي، 3.435 در بُعد اجتماعي، 3.564 در بُعد كالبدي و 3.576 در بُعد زيستمحيطي بالاترين رتبه و دهستان زيرآب در بُعد اقتصادي با مقدار وزن 3.115، بُعد اجتماعي با مقدار وزن 3.117، بُعد كالبدي با مقدار وزن 3.120، بُعد زيستمحيطي با مقدار وزن 3.131، بهترتيب رتبههاي بالا و پايين را به خود اختصاص دادهاند. نتايج رتبهبندي دهستانها براساس ابعاد پايداري، گوياي ارتباط معنادار بين ابعاد پايداري است، درواقع نتايج مدل ساختاري تحقيق به كمك نرمافزار AMOS حاكي از معنيداربودن روابط بين عوامل سهگانه است. بهگونهاي كه بين ابعاد توسعۀ پايدار ارتباط معنادار و مثبتي وجود دارد.
عنوان نشريه :
جغرافيا و توسعه
عنوان نشريه :
جغرافيا و توسعه