ارزيابي اثرات نور مصنوعي بر برخي شاخص‌هاي گياه در طراحي و ساخت يك كارخانه گياهي مقياس كوچك

توليد مواد غذايي در محيط شهري راهكار مناسبي براي به‌كارگيري فضاهاي بلااستفاده مي باشد. هدف اصلي اين پژوهش طراحي و ساخت يك كارخانه گياهي مجهز به نور مصنوعي جهت استفاده در مناطق شهري مي ‌باشد. از آن‌جا ‌كه تامين نور مناسب از مهم‌ترين ويژگي‌هاي تاثيرگذار بر كارايي يك كارخانه گياهي محسوب مي‌شود، تعداد 8 تيمار نوري (B=1, G=0, R=2)، (R=2, G=1, B=0)، (R=1, G=0, B=2)، (R=0, G=1, B=2)، (R=1, G=1, B=1)، (R=0, G=0, B=1)، (R=1, G=0, B=0) و نور خورشيد به‌عنوان شاهد و در سه تكرار مورد آزمايش قرار گرفت. گياه مورد استفاده تربچه با نام علمي Raphanus sativus بود كه پس از 5 هفته برداشت شد و پارامترهاي مختلفي از قبيل كلروفيل، وزن تر و خشك، قند و طول گياه اندازه ‌گيري گرديد. بيشترين ميزان كلروفيل a 0.964 و كمترين مقدار آن 0.318 ميلي‌گرم بر گرم وزن تر برگ ثبت شد كه به‌ترتيب براي تيمارهاي (B1, G0, R2) و (R1, G0, B0) به‌دست آمد. بيشترين و كمترين مقدار كلروفيل b نيز به‌ترتيب مربوط به تيمار (R2, G0, B1) با مقدار 0.666 و تيمار (R1, G0, B0) با مقدار 0.229 ميلي‌گرم بر گرم وزن تر بود. بيشترين و كمترين مقدار كارتنوئيد نيز به‌ترتيب مربوط به تيمار (R2, G1, B0) با مقدار 74.75 ميلي‌گرم بر گرم وزن تر برگ و تيمار (R1, G0, B0) با مقدار 30.6 ميلي‌گرم بر گرم وزن تر برگ بود. بيشترين ميزان قند 0.717 و كمترين مقدار آن 0.02 ميكروگرم بر گرم وزن خشك برگ ثبت شد كه به‌ترتيب براي تيمارهاي (B1, G0, R2) و (R1, G0, B0) به‌دست آمد. همچنين بالاترين وزن تر و خشك گياه مربوط به تيمار (R2, G0, B1) با مقادير 0.27 گرم و 0.014 گرم و كمترين آن مربوط به تيمار (R1, G0, B0) بود كه به‌ترتيب 0.155 و 0.007 گرم ثبت شدند. اما تيمارها بر طول گياه تاثير نداشتند و اختلاف معني‌ داري مشاهده نشد. نتايج نشان داد كه تركيب نوري (R2, G0, B1) مناسب ‌‎ترين تيمار در سامانه طراحي شده بود.