ارزيابي و تحليل ريسك آسيب پذيري اقتصادي و اجتماعي سكونتگاه هاي روستايي در برابر زلزله (مطالعه موردي: روستاهاي بخش مركزي شهرستان اردبيل)

پهنه ايران به دليل قرار گيري روي كمربند زلزله همواره در معرض خطر وقوع زلزله بوده است. شكل گيري گسل هاي بزرگ و وجود ميدان هاي تنش فعال، ايران را مستعد وقوع زلزله ها كرده است. تحقيق حاضر، با توجه به ماهيت مسئله و موضوع مورد بررسي از لحاظ هدف كاربردي و از نوع توصيفي- تحليلي بوده و هدف آن ارزيابي و تحليل آسيب پذيري سكونتگاه هاي روستايي بخش مركزي اردبيل در برابر زلزله مي باشد، جامعه آماري پژوهش 34 روستاي بخش مركزي است كه داراي 28272 نفر جمعيت و 8151 خانوار مي باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول كوكران، 356 نفر برآورد گرديد. جهت ارزيابي آسيب پذيري روستاهاي مورد مطالعه از دو شاخص و 14 نماگر بر اساس مطالعات ساير محققين بهره گرفته شد. روايي صوري پرسشنامه توسط متخصصين مورد بررسي قرار گرفت و پايايي كل آن بر اساس آلفاي كرونباخ 87/0 برآورد گرديد، نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه از نظر سطح آسيب پذيري لرزه اي با استفاده از مدل Topsis ، بيش از 73 درصد روستاها با ريسك آسيب پذيري اقتصادي و اجتماعي بالا و بسيار بالا در برابر خطر زلزله قرار دارند. محاسبه آسيب پذيري كلي روستاها در منطقه مورد مطالعه نشان مي دهد كه 41 درصد روستاها آسيب پذيري متوسط و 59 درصد آسيب پذيري بالا و بسيار بالا قرار دارند. ارزيابي آسيب پذيري سكونتگاه هاي روستايي منطقه، بيانگر آسيب پذيري بالا و خيلي بالا در روستاهاي محدوده مورد مطالعه بوده و اين تهديدي جدي براي افزايش خطر در منطقه مي باشد.