شناخت و فهم پديده خستگي شناختي مديران؛ تحليل عوامل اثرگذار و پيامدها با روش نقشه شناختي فازي (نمونه پژوهش: شركت‌هاي دانش‌بنيان استان لرستان)

امروزه عوامل بسياري بر روي كاهش عملكرد، كارايي و اثربخشي مديران در سازمان هاي دانش‌بنيان تأثير گذارند كه يكي از اين عوامل خستگي شناختي مديران است. خستگي شناختي مديران به اين موضوع اشاره دارد كه ذهن مدير به خاطر درگيري با مسائل غيركاركردي، فرعي و غيرقابل اعتنا، توانش خود را به سبب كاهش ظرفيت فكري و توانش عقلاني از دست داده و در انجام وظايف اصلي خود همانند تصميم گيري و برنامه ريزي به‌گونه‌اي ضعيف عمل مي نمايد. لذا پژوهش حاضر باهدف شناخت و فهم پديده خستگي شناختي مديران سازمان هاي دانش بنيان و تحليل عوامل اثرگذار و پيامدها با روش شناختي فازي انجام پذيرفت. اين پژوهش از لحاظ روش آميخته و بر مبناي پژوهش كيفي و كمي است كه از نظر فلسفه در زمره پژوهش هاي قياسي استقرايي مي گنجد. لذا پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي از حيث گردآوري اطلاعات در زمره پژوهش‌هاي اكتشافي است. جامعه آماري پژوهش خبرگان و صاحب نظران در سازمان هاي دانش‌بنيان هستند كه با روش نمونه گيري هدفمند و بر اساس اصل كفايت نظري انتخاب شده اند. ابزار گردآوري اطلاعات در بخش كيفي مصاحبه و در بخش كمي پرسشنامه است كه روايي و پايايي آن ها به ترتيب با استفاده از روايي محتوايي و روايي نظري و روش پايايي سنجي درون كدگذار و برون كدگذار براي مصاحبه و روايي محتوايي و پايايي بازآزمون براي پرسشنامه تائيد شده است. داده هاي كيفي با نرم‌افزار اطلس تي و روش تحليل محتوا و كدگذاري و داده هاي كمي با روش نقشه شناختي فازي تحليل گرديد. نتايج اين پژوهش حاكي از آن است كه قرارگيري در شرايط غيرقابل كنترل و استرس زا، فرسودگي شغلي و هيجاني مديران و اختلال در توانايي هاي شناختي به‌دليل داشتن بيشترين درجه مركزيت، مهم‌ترين عوامل پيشايندي خستگي شناختي مديران سازمان هاي دانش بنيان هستند. همچنين پديدآيي حالت انجماد فكري، كاهش انعطاف پذيري شناختي مديران و تضعيف توانش تحليل مديران به‌عنوان مهم‌ترين عوامل پسايندي خستگي شناختي مديران سازمان هاي دانش بنيان شناسايي شدند.