ارزيابي توان اكولوژيك كشاورزي استان البرز با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي و تحليل سلسله مراتبي

ارزيابي دقيق از منابع و توان اكولوژيك اراضي، موجب ارتقاء بهره برداري صحيح از اراضي مي شود. اين مطالعه با هدف شناسايي و مدل سازي منابع اكولوژيكي اراضي كشاورزي استان البرز انجام شد. براي تهيه ي نقشه توان اكولوژيك، لايه‌هاي منابع اكولوژيكي مؤثر در كاربري هاي زراعت آبي، ديم، باغ و درختكاري طبق روش پارامتريك و سپس محاسبه ضريب اهميت هر معيار با روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) و مقايسه زوجي معيارها تعيين شد. نقشه رقومي توان اكولوژيكي كشاورزي بر اساس وزن دهي و تلفيق نقشه ي معيارها به همراه لايه هاي اطلاعاتي در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) تهيه شد. نتايج نشان داد كه 22.6 درصد از اراضي داراي توان مناسب زراعت آبي هستند. همچنين، 70699 هكتار از اراضي براي باغ و درختكاري مناسب هستند كه در مقايسه با سطح زير كشت فعلي (33971 هكتار) 47% (معادل 36728 هكتار) بالاتر است كه اين مقدار در حال حاضر تحت كاربري ديگري قرار دارد. توان اكولوژيك استان براي زراعت ديم 9064 هكتار برآورد شد كه در حال حاضر بدون توجه به توان اراضي، 20097 هكتار از اراضي زير كشت ديم است. با توجه به نتايج حاصل از اين پژوهش، حدود 70 درصد از اراضي استان البرز داراي توان اكولوژيك كشاورزي هستند. اين درصورتي است كه بين كاربري فعلي و توان اكولوژيكي تطابق و همخواني وجود ندارد. بيش‌ترين عدم تطابق آن‌ها در شهرستان‌ اشتهارد در كاربري زراعت آبي و در شهرستان هاي ساوجبلاغ و نظرآباد در كاربري باغ و درخت‌كاري به چشم مي‌خورد.