شهرسازي ايلخاني؛ تجلي گاهِ اولين فضاهاي عمومي بزرگ مقياس هندسي در شهرهاي ايراني- اسلامي

دوره ايلخاني در شهرسازي ايران-اسلامي را مي توان به عنوان يك دوره گذار از سبك رازي به سبك اصفهاني دانست. اهميت اين دوره در شهرسازي ايران به آن دليل است كه از يك سو به دنبال وضعيت خاص پيش آمده بعد از حمله ويرانگر مغول، سير تكاملي شهرسازي ايران را حفظ كرده و از سوي ديگر زمينه و بستر لازم براي شكل گيري سبك اصفهاني در دوره صفويان(1135-907ه.ق) را فراهم آورد. پژوهش حاضر به روش توصيفي و تحليلي و با تكيه بر داده هاي منابع كتابخانه اي انجام شده است. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه شهرسازي و معماري ايلخاني به دنبال ايجاد شكوه هر چه بيشتر است. ايوان هاي بلند، ارتفاع بيشتر گنبدها و دهانه ها، فضاهاي بزرگ و طويل، اندازه‌هاي دقيق‌تر و متناسب‌تر در معماري، در ميدان وسيع مجموعه هاي شهري، در غالب شكلي كامل، تبلور شهرسازانه مي يابد. در حقيقت، شكل كاملاً هندسي فضاهاي شهري بزرگ مقياس در شهرسازي ايلخاني، اختلاف چشمگيري با حياط مجموعه هاي شهري قبل از آن و ميدان هاي اندام وار درون بافت هاي شهري دارد. ويراني ساختارهاي اجتماعي- اقتصادي- كالبدي شهرها توسط مغول در آغاز سده هفتم هجري شمسي، منجر به ابداع مجدد مفهوم ميدان در ساختار متعالي تري در انتهاي همين سده گرديد. ساختاري هندسي و بزرگ مقياس كه با قدرت در شهرسازي دوره صفوي، جهاني شد.اهداف پژوهش:1. بازشناسي سبك هاي فضاهاي عمومي در كرونولوژي سبك هاي معماري-شهرسازي در ايران.2. بررسي ويژگي هاي فضاهاي عمومي در شهرسازي دوره ايلخاني.ؤالات پژوهش:1. در معماري و شهرسازي در تاريخ ايران چه سبك هايي در ايجاد فضاهاي عمومي وجود داشته است؟2. فضاهاي عمومي در شهرسازي دوره ايلخانان داراي چه ويژگي هايي است؟