عنوان مقاله :
بازشناسي و تحليل پيشانگارههاي كلامي علم فقه (با محوريت موضوع، غايت و منابع علم فقه)
پديد آورندگان :
ركني لموكي ، محمدتقي پژوهشگاه علوم اسلامي امام صادق (ع) - گروه فلسفه و كلام , كردفيروزجايي ، اسدالله پژوهشگاه علوم اسلامي امام صادق (ع) - گروه فلسفه و كلام
كليدواژه :
علم كلام , علم فقه , تكليف , اختيار , معاد , كتاب , سنت
چكيده فارسي :
ارتباط علوم ازجمله ارتباط علم فقه با علم كلام اجتنابناپذيراست. رابطۀ بين علوم در اين تحقيق مشتمل است بر ارتباط علم فقه، ازجمله موضوع غايت و منابع آن با علم كلام؛ كه پژوهش در اين عرصه حائز اهميت است. با اين وصف، تبيين رابطۀ علم فقه با علم كلام، جهت معرفتافزايي نسبت به جايگاه علم فقه و رفع شبهه احتمالي، لازم و ضروري است. ازاينرو اين پرسش مطرح ميگردد كه پيشانگارههاي كلامي علم فقه كدامند؟ فرض بر اين است كه مسجّل شدن اصل تكليف و اختيار انسان در عرصه موضوع علم فقه، باور به معاد و ملحقات آن در عرصه غايت علم فقه و خطاناپذيري وحي، عصمت پيامبر(ص) و امامان(ع) در منابع علم فقه، بهعنوان پيشانگارههاي كلامي علم فقه تلقي ميشوند. تحقيق پيش رو توانسته با ابزار كتابخانهاي و روش برهان سبر و تقسيم، ابتدا برخي پيشانگارههاي كلامي در علم فقه را مورد سنجش قرار دهد و آنگاه از ميان آنها پيشانگارههايي از عناوين علم فقه، مانند موضوع، غايت و منابع آن علم را بهعنوان نظريه برگزيند و مورد ارزيابي قرار دهد و به اين نتيجه رضايت داده است كه مسائلي همچون تكليف، مكلِف، حسن تكليف و اختيار انسان از پيشانگارههاي موضوع؛ معاد و ملحقاتش از پيشانگارههاي غايت؛ وحيشناسي، راهنماشناسي و مانند آن در منابع علم فقه از پيشانگارههاي كلامي علم فقه محسوب ميشوند.