چگونگي حفظ شريعت توسط اميرمؤمنان علي (ع) در دوره خليفۀ اول

حفظ شريعت يكي از شئون ائمۀ اطهار(ع) است و متكلمان مسلمان نيز بر همين شأن امام توجه كرده و از اين طريق بر ضرورت وجود امام اقامه دليل كرده‌اند. مطالعۀ تاريخ زندگي ائمه(ع) روشن مي‌سازد كه همۀ آنها نتوانستند حكومت را به‌دست گيرند. حال اگر چنين است؛ آنها چگونه از عهدۀ حفظ شريعت كه حفظ آن بدون حكومت كار مشكلي است، برآمدند؟ در نوشتار حاضر اين مسئله را فقط در زمان امامت امام علي(ع)، آن‌‌هم در دورۀ خليفۀ اول مورد بررسي قرار خواهيم داد و با روش توصيفي ـ تحليلي نشان خواهيم داد كه گرچه امام علي(ع) در اين دوره حاكم نبود؛ ‌لكن دست از وظايف خود برنداشته و با مجموعه‌اي از اقدامات سياسي و علمي همچون اثبات شايستگي خود براي حكومت، پاسخ به سؤالات ديني، ‌حضور در محاكم قضايي و ديگر اقدامات خود در دورۀ خليفۀ اول، توانست شريعت را حفظ كند.