درمان بيش از حد در دندانپزشكي ايران؛ پژوهشي كيفي براي رسم نقشه مفهومي و تعيين مصاديق اصلي

مقدمه: درمان‌هاي بيش‌ازحد يا غيرضروري يكي از مهمترين جلوه‌هاي كاهش كارآيي در نظام سلامت به شمار مي‌آيند كه با تحميل هزينه‌هاي غيرضروري به بيماران يا نظام سلامت مي‌تواند آسيبهاي فيزيكي و رواني را به دنبال داشته باشد. هدف از اين مطالعه دستيابي به يك نقشه مفهومي در مورد درمان‌هاي غيرضروري و كشف و اولويت‌بندي مهمترين مصاديق درمان غيرضروري در دندانپزشكي امروز ايران است.مواد و روش ها: مطالعه حاضر پژوهشي كيفي بود كه از طريق انجام مصاحبه نيمه‌ساختاريافته با 17 تن از اعضاي هيات علمي دانشكده دندانپزشكي مشهد و برگزاري جلسه گروه اسمي (Nominal Group) انجام شد.يافته‌ها: اين مطالعه به فهرستي شامل 14 مصداق درمان غيرضروري در دندانپزشكي امروز ايران منتج شد كه بر اساس نتايج گروه اسمي، درمان‌هاي حاصل از تشخيص‌ افراطي ‌(overdiagnosis)، درمان‌هاي ترميمي يا روكش در موارد غيرضروري، و نگهداري دندان غيرقابل نگهداري(hopeless)  مهمترين موارد آن شمرده شدند.نتيجه‌گيري: براي اقدامات آموزشي و سياستگذارانه اثربخش در مورد درمان بيش از حد دستيابي به فهم مشتركي از اين مفهوم ضروري است. پيشنهاد مي‌شود سه حيطه حداقل درمان‌هاي ضروري، سطح بهينه درمان و سطح آرماني درمان از هم تفكيك شده و درمان‌هاي دندانپزشكي بيش از حد در قلمروهاي بالاتر از سطح بهينه يا آرماني درماني مورد پژوهش و بحث قرار گيرد.