اثربخشي «آموزش مديريت رفتار» به مادران بر پرخاشگري و نافرماني مقابله‌اي فرزندان نوجوان آن ها

مقدمه: پرخاشگري و نافرماني مقابله‌اي آثار نامطلوبي بر حالت دروني افراد و به پيرو آن بر روابط بين فردي مي‌گذارد لذا هدف از پژوهش حاضر تعيين اثربخشي آموزش مديريت رفتار به مادران برپرخاشگري و نافرماني مقابله‌اي در نوجوانان بود.  روش كار: نوع پژوهش نيمه تجربي با طرح پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش شامل مادران و فرزندان نوجوان دختر و پسر 13 الي 17 سال با رفتار پرخاشگري و نافرماني مقابله اي مراجعه كننده به مركز مشاوره دانش‌آموزي اداره آموزش و پرورش شهر گچساران در سال تحصيلي 1398 بودند كه با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند  تعداد 30 تن از نوجوانان انتخاب و مادران آن ها به صورت تصادفي ساده با استفاده از جدول اعداد تصادفي در گروه مداخله و كنترل (هر گروه 15تن) تحت آموزش قرار گرفتند. به منظور گردآوري داده ها از پرسشنامه جمعيت شناختي، پرسشنامه پرخاشگري (Aggression Questionnaire) و سياهه رفتار نافرماني مقابله‌اي (Oppositional Defiant Behavior Inventory) استفاده شد. روايي محتوا به روش كيفي و پايايي به روش همساني دروني با محاسبه ضريب آلفا كرونباخ ابزارها محاسبه شد گروه مداخله تحت آموزش مديريت رفتار (9 جلسه 60 دقيقه‌اي) قرار گرفتند؛ اما گروه كنترل هيچ‌گونه مداخله اي دريافت نكردند.  تحليل داده ها با نرم افزار آماري اس پي اس نسخه24 انجام شد يافته‌ها: آموزش مديريت رفتار به مادران  بر كاهش پرخاشگري و رفتار نافرماني مقابله اي فرزندان نوجوان آن ها اثربخش بود (0.01 P). نتيجه گيري: آموزش مديريت رفتار به مادران باعث كاهش پرخاشگري و نافرماني مقابله‌اي در  نوجوانان شد. بنابراين، استفاده از آموزش مديريت رفتار توسط روانشناسان كودك و نوجوان و درمانگران براي بهبود سلامت روانشناختي نوجوانان پيشنهاد مي شود.