كارايي بسترهاي بذر و غلظت‌هاي مختلف علف‌كش اكسي فلورفن بر كنترل علف‌هاي هرز، عملكرد و اجزاي عملكرد سير (Allium sativum L)

سابقه و هدف: سير به عنوان يكي از گياهان دارويي- زراعي شناخته مي‌شود كه به دليل رشد آهسته، قامت كوتاه، كانوپي كم و ريشه سطحي در برابر علف‌هاي هرز داراي قدرت رقابتي پاييني مي‌باشد. حذف علف‌هاي هرز دراوايل دوره رشد مي‌تواند در رسيدن به عملكرد مطلوب سير كمك قابل توجهي كند. يكي از روش‌هاي كاهش اثرات رقابت علف‌هاي هرز، استفاده از تكنيك بستر بذر كاذب مي‌باشد. هدف از انجام اين تحقيق بررسي انواع بسترهاي بذر به همراه كاربرد غلظت‌هاي مختلف علف‌كش اكسي فلورفن بر كنترل علف‌هاي هرز، عملكرد و اجزاي عملكرد سير مي‌باشد.مواد و روش‌ها:آزمايش به كرت هاي خرد شده برپايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان در سال زراعي 1399-1400 انجام شد. كرت اصلي شامل بسترهاي بذر كاذب 1-بستر بذر رايج (بدون آبياري با كاربرد گاوآهن برگردان‌دار، ديسك)، 2- بستر بذر كاذب با كاربرد علف‌كش پاراكوات (چهار ليتر در هكتار با فرمولاسيون محلول در آب SL 20%)، 3- بستر بذر دروغين، با كاربرد علف‌كش گلايفوسيت (شش ليتر در هكتار با فرمولاسيون محلول در آب SL 41%)، 4- بستر بذر كاذب با كاربرد شعله‌افكن، 5- بستر بذر كاذب با كولتيواسيون دستي و غلظت‌هاي مختلف علف‌كش اكسي فلورفن (0، 1 ، 1.5 و 2 ليتر در هكتار به صورت اسپليت‌دوز) به عنوان كرت فرعي بود.يافته‌هارابطه بين وزن خشك كل علف‌هاي هرز و غلظت‌هاي مختلف علف‌كش در بسترهاي بذر نشان داد كه بيشترين وزن خشك علف‌هاي هرز در بستر بذر مرسوم (231 گرم در مترمربع) و كمترين مربوط به دو تيمار بستر بذر دروغين با كاربرد علف‌كش گلايفوسيت و پاراكوات (52 و 48 گرم در مترمربع) بود. غلظت مورد نياز براي كاهش 50 درصد وزن خشك كل علف‌هاي هرز در نمونه برداري 50 روز پس از كاشت در بسترهاي بذر كولتواسيون، شعله افكن، گلايفوسيت، مرسوم و پاراكوات به ترتيب 0.81، 0.60، 0.28، 0.75 و 0.50 ليتر در هكتار پيش‌بيني گرديد. بيشترين عملكرد سير قابل بازار مربوط به كاربرد علف‌كش يك ليتر در هكتار در بستر بذر دروغين گلايفوسيت به دست آمد (538 گرم در مترمربع) و كمترين عملكرد (49 گرم)، در بستر مرسوم و در عدم كاربرد علف‌كش بود. همچنين نتايج نشان داد كه عملكرد سير در كاربرد بستر بذر كاذب با شعله افكن نسبت به بستر بذر با كولتواسيون بيشتر بود. درصد ضايعات سوخ سير در بستر بذر مرسوم در شرايط عدم كاربرد علف‌كش داراي بيشترين مقدار (46 درصد) بود. همچنين درصد ضايعات سوخ در غلظت دو ليتر علف‌كش نسبت به 1.5 و يك ليتر در هكتار بيشتر بود.نتيجه‌گيري: بسترهاي بذر دروغين و كاذب نسبت به بستر بذر مرسوم منجر به كاهش معني‌دار وزن خشك كل علف‌هاي هرز در دو مرحله نمونه‌برداري (64 و 48 درصد) و افزايش عملكرد سير (50 درصد) گرديدند. كاربرد دو ليتر هكتار علف‌كش اكسي فلورفن در تمامي بسترها روي سير گياه‌سوزي داشت. كاربرد 1.5 ليتر در هكتار علف‌كش اكسي فلورفن جهت كنترل مناسب علف‌هاي هرز (80 درصد) و رسيدن به عملكرد مطلوب پيشنهاد مي‌گردد.