بررسي كارايي علف كش كوييزالوفوپ پي اتيل در كنترل علف هاي هرز باريك برگ مزارع بادام زميني

سابقه و هدف: گياه بادام‌زميني (Arachis hypogaea L.) به‌دليل رشد آرام در رقابت با علف‌هاي‌هرز بسيار ضعيف است. علف‌هاي-هرز منجر به اتلاف آب و مواد غذايي در مزرعه مي‌شوند، زيستگاه مناسبي براي رشد عوامل بيماري‌زا و آفات فراهم مي‌كنند و اثرات نامطلوب بر توليد بادام‌زميني دارند. كاربرد علف‌كش‌ براي عاري نگه داشتن مزرعه از علف‌‌‌‌‌هرز در طول دوره بحراني كنترل علف‌هاي‌هرز، كمك قابل توجهي به كاهش هزينه‌هاي توليد مي‌كند. اين آزمايش براي ارزيابي كارايي و تعيين دوز مناسب علف‌كش كوييزالوفوپ-پي-اتيل براي كنترل مؤثر علف‌هاي‌هرز باريك‌برگ خانواده گندميان در مزارع بادام‌زميني انجام شد.مواد و روش‌ها: آزمايشي مزرعه‌اي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با نه تيمار و چهار تكرار در استان‌هاي گيلان، اردبيل و گلستان انجام شد و كارايي علف‌كش كوئيزالوفوپ-پي-اتيل 8.8%EC (شركت كيمياي سبز مغان) در مقادير 500، 550، 600 و 650 ميلي-ليتر در هكتار براي كنترل علف‌هاي‌هرز باريك‌برگ ارزيابي و با كارايي هالوكسي-فوپ-آر متيل استر 10.8%EC (75/0 ليتر در هكتار)، كلتوديم 12%EC (1 ليتر در هكتار)، ستوكسيديم 12.5%OEC (3 ليتر در هكتار) و فلوآزيفوپ-پي- بوتيل 15%EC (3 ليتر در هكتار) مقايسه شد. يافته‌ها: كارايي كوئيزالوفوپ-پي-اتيل 8.8%EC در مقادير 500، 550، 600 و 650 ميلي‌ليتر در هكتار در گيلان به‌ترتيب 72، 79، 90، 85 درصد كاهش تعداد و 70، 87، 96، 92 درصد كاهش زيست‌توده علف‌هاي‌هرز (E.crus-galli و S.glauca) نسبت به شاهد بود. در اردبيل، كارايي كوئيزالوفوپ-پي-اتيل در مقادير مورد بررسي به‌ترتيب 57، 74، 90، 92 درصد كاهش تعداد و 60، 71، 90، 92 درصد كاهش زيست‌توده سوروف (E.crus-galli) و به‌ترتيب 46، 60، 71، 69 درصد كاهش تعداد و 57، 84، 93، 92 درصد كاهش زيست‌توده ارزني (S.glauca) بود. در گلستان نيز كارايي كوئيزالوفوپ-پي-اتيل در مقادير مورد بررسي به‌ترتيب 19، 24، 57، 58 درصد كاهش تعداد و 23، 53، 78، 78 درصد كاهش زيست‌توده سوروف برنجي (E.colonum)، به‌ترتيب 33، 35، 39، 53 درصد كاهش تعداد و 51، 59، 90، 92 درصد كاهش زيست‌توده ارزني گونه S.glauca و در نهايت به‌ترتيب 53، 61، 66، 58 درصد كاهش تعداد و 87، 90، 92، 87 درصد كاهش زيست‌توده ارزني گونه S. verticillata بود. در مقايسه كلي بين تيمارها، بيشترين كارايي كنترل سوروف (E. crus-galli) با بيش از 90 درصد كاهش تعداد و زيست‌توده علف‌هرز را تيمارهاي فلوآزيفوپ-پي-بوتيل و كوئيزالوفوپ-پي-اتيل در مقادير 600 و 650 ميلي‌ليتر در هكتار و پس از آن كوئيزالوفوپ-پي-اتيل 550 ميلي‌ليتر در هكتار (با 79-71 درصد كاهش) داشتند. در كنترل سوروف برنجي، بيشترين كارايي (با بيش از 70 درصد كاهش) را تيمارهاي فلوآزيفوپ-پي-بوتيل، كوئيزالوفوپ-پي-اتيل در مقادير 600 و 650 ميلي‌ليتر در هكتار، ستوكسيديم و كلتوديم داشتند. در كنترل ارزني S. glauca، به جز تيمار كوئيزالوفوپ-پي-اتيل 500 ميلي‌ليتر در هكتار، كليه تيمارها به‌طور ميانگين بيش از 80 درصد كاهش زيست‌توده علف‌هرز را در سه استان موجب شدند. كاهش زيست‌توده ارزني S. verticillata نيز در كليه تيمارها‌ بيش از 85 درصد بود. بيشترين افزايش عملكرد بادام‌زميني نسبت به شاهد، در گيلان با كاربرد كوئيزالوفوپ-‌پي-اتيل 600 ميلي‌ليتر در هكتار، كلتوديم، كوئيزالوفوپ-‌پي-اتيل 550 ميلي‌ليتر در هكتار و ستوكسيديم (به‌ترتيب 74، 73، 5/70 و 61 درصد نسبت به شاهد بدون كنترل)، در اردبيل با كاربرد كوئيزالوفوپ-‌پي-اتيل 600 ميلي‌ليتر در هكتار، ستوكسيديم، كوئيزالوفوپ-‌پي-اتيل 650 و 550 ميلي‌ليتر در هكتار و فلوآزيفوپ-‌پي-بوتيل به‌ترتيب 162، 160، 156، 149 و 148 درصد و در گلستان با كاربرد كلتوديم و كوئيزالوفوپ-‌پي-اتيل 550 و 600 ميلي‌ليتر در هكتار و ستوكسيديم به‌ترتيب 297، 297، 261 و 243 درصد به‌دست آمد.نتيجه‌گيري: كاربرد علف‌كش كوئيزالوفوپ-پي-اتيل 8.8%EC به‌ميزان 600 ميلي‌ليتر در هكتار به‌صورت برگ‌پاش در مرحله 2 تا 4 برگي علف‌هاي‌هرز باريك‌برگ خانواده گندميان، براي كنترل علف‌هاي‌هرز باريك‌برگ در مناطق مختلف و بهبود عملكرد بادام‌زميني، مؤثر ارزيابي شد.