كندوكاوي در سياست‌هاي تأمين و طراحي مسكن كم‌درآمدها؛ ارائه چارچوب‌هاي سياستي نوين براي شرايط ايران

بيان مسئله: فقر مسكن و شكل‌گيري محدوده‌هاي اسكان غيررسمي و فقيرنشين شهري در كشور در پاسخ به نقصان سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي مسكن و توسعه شهري در حال افزايش بوده و مسكن كم‌درآمدها به يكي از چالش‌هاي اساسي در نظام برنامه‌ريزي شهري تبديل شده است. در اين ميان جدابودن سياست‌هاي متمركز و عمدتاً دولتي تأمين مسكن از سياست‌هاي محلي و طرح‌هاي توسعه شهري از مسائل بنيادين در اين زمينه است كه به دنبال خود مشكلات زيادي را در دسترسي اقشار كم‌درآمد به مسكن مناسب به وجود آورده است. روند افزايش محلات اسكان غيررسمي و شتاب فقر مسكن نيز حاكي از اين مسئله است كه سياست‌هاي تأمين مسكن در كشور جوابگوي تقاضاي كنوني مسكن كم‌درآمدها نيست. هدف پژوهش: هدف اين پژوهش، آسيب‌شناسي سياست‌هاي تأمين و طراحي مسكن در كشور و تدوين چارچوب سياستي نوين همسو با شرايط ايران است. روش پژوهش: روش‌شناسي اين پژوهش از نوع روش كيفي و به صورت استفاده از ابزارهاي مختلفي همچون تحليل محتواي اسناد، طرح‌ها، مدارك و آمارهاي موجود؛ سياست‌هاي تأمين و طراحي مسكن كم‌درآمدها در جهان و كشور ارزيابي شده و با آسيب‌شناسي وضعيت كنوني، چارچوب‌هاي سياستي نويني در قالب سياست‌ها و راهكارهاي مختلف براي شرايط ايران ارائه شده است. نتيجه‌گيري: حل مسكن كم‌درآمدها بيش از آن كه نيازمند سياست و الگوي واحد و مداخله متمركز دولتي باشد، سياستي محلي است كه با مشاركت ساكنان و در پيوند با فرايند توسعه شهر شكل مي‌گيرد و متأثر از ويژگي‌هاي فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي جوامع محلي است. نتايج اين پژوهش ضرورت هم‌پيوندي سياست‌گذاري مسكن در مقياس ملي را با سياست‌هاي محلي و برنامه‌هاي شهري بيش از پيش آشكار مي‌كند. از آنجا كه تقاضاي مسكن ارتباط مستقيمي با اقتصاد شهري و ارائه فرصت‌‌هاي اشتغال دارد، بايسته است ابعاد مختلف برنامه‌ريزي شهري و برنامه‌هاي تأمين و طراحي مسكن در ارتباط با يكديگر در نظر گرفته شوند.