برازش مدل ساختاري رابطه بين سبك‌هاي د‌ل‌بستگي و طرح‌واره‌هاي هيجاني با توجه به متغيرهاي ميانجي نظم‌جويي هيجاني و انعطاف‌پذيري شناختي با رغبت به ازدواج

مقدمه: سبك‌هاي دل‌بستگي با ميزان توانايي در نظم‌جويي هيجاني و انعطاف‌پذيري شناختي ارتباط دارند؛ بنابراين اين فرضيه وجود دارد كه رغبت به ازدواج افراد از سبك‌هاي دل‌بستگي ايمن، اجتنابي و دوسوگرا، و طرح‌واره‌هاي هيجاني مثبت تأثير بگيرد و نظم‌جويي هيجاني و انعطاف‌پذيري نيز در اين مورد مهم باشد، به اين ترتيب پژوهش حاضر به دنبال بررسي اين روابط بود.روش: اين مطالعه از نوع طرح‌هاي همبستگي مبتني بر تحليل روابط ساختاري (مدل‌سازي معادلات ساختاري) است. نمونه آماري در اين مطالعه 500 نفر از دانشجويان دانشگاه شاهد تهران و فردوسي مشهد در سال تحصيلي 99-1400 بودند. ابزارهاي مورد استفاده در اين مطالعه شامل پرسشنامه‌هاي زير است: رغبت‌سنج ازدواج پوراعتماد و همكاران كه در سال 1382 ساخته شده است، پرسشنامه نظم‌جويي هيجاني گراس در سال 2003 ساخته شده است، پرسشنامه طرح‌واره‌هاي هيجاني ليهي در سال 2012 ساخته شده است، پرسشنامه انعطاف‌پذيري شناختي كه دنيس و همكاران 2010 ساخته‌اند و مقياس دل‌بستگي بزرگ‌سالان بشارت كه 1386 ساخته شده است. پرسشنامه‌ها از طريق اشتراك‌گذاري در فضاي مجازي تكميل شدند. در تحليل يافته‌هاي اين مطالعه از روش‌هاي آمار توصيفي با استفاده از نرم‌افزار SPSS و از ضرايب مسير بين متغيرهاي مدل در نرم‌افزار ليزرل و ساير شاخص‌هاي برازندگي استفاده شد.نتايج: يافته‌ها نشان داد كه انواع سبك‌هاي دلبستگي مي‌توانند ميزان رغبت به ازدواج را تحت تأثير قرار دهند. همچنين سبك‌هاي دل‌بستگي از روابط معنا‌داري با ارزيابي مجددشناختي، سركوبي هيجان‌ها و انعطاف‌پذيري شناختي برخوردار بودند. از ميان طرح‌واره‌هاي هيجاني نيز فقط طرح‌واره قابل كنترل‌بودن هيجان‌ها به‌طور معنا‌داري قادر به پيش‌بيني رغبت به ازدواج بود. در بررسي روابط غيرمستقيم شاهد آن بوديم كه تأثير سبك‌هاي دل‌بستگي و طرح‌واره كنترل بر رغبت به ازدواج با ورود متغيرهاي ميانجي كاهش يافت و بيشترين اثر مربوط به متغير انعطاف‌پذيري شناختي بود.بحث و نتيجه‌گيري: يافته‌هاي پژوهش تأثير سبك‌هاي دل‌بستگي و طرح‌واره‌هاي هيجاني را بر ميزان رغبت به ازدواج افراد با تكيه بر شيوه‌هاي ارزيابي و مديريت هيجان‌ها و انعطاف‌پذيري شناختي آنها نشان داد. ازاين‌رو مي‌توان اين متغيرها را در گسترۀ ارتباطات بين‌فردي و مشكلات روان‌شناختي در ايجاد و حفظ روابط مؤثر و افزايش تمايل به ازدواج مورد توجه قرار داد.