بررسي بن مايه هاي عرفاني در يكصد غزل كليم كاشاني(مقاله مروري)

كليم كاشاني يكي از شاعران غزل سراي مشهور قرن يازدهم هجري قمري(990-1061) و يكي از مشهورترين غزلسرايان سبك هندي است كه نشان هايي از عرفان و تصوّف، در غزليّات او نقش بسته‌است به طوريكه آمـوزه‌هـاي عرفاني در غـزليّات او، عشق واقعي يا آسماني را بيان مي‌كنند.«خلّاق ‌المعاني ثانـي» در حدود (990) ه.ق. در همـدان ديـده بـه جهان گشود و به علت سكونت در كاشان به كاشاني مشهور شد. مجموعۀ (590) غـزل او در حوزۀ ادب غنايي، جايگاه والا دارد. از خصوصيّات سرآمد در غزليّات او، وجود جلوه هاي عرفاني است. اين مقاله به واكاوي، جلوه هاي عرفاني در يكصد غزل كليم كاشاني، بـه شكل تصادفي مي پردازد تا جلوه‌هاي برجستۀ عشق و كمال آن، به تصوير درآيد و علاوه بر آن، در پژوهش‌هاي ادبي و عرفاني، كليم به عنوان شاعري عارف معرّفي گردد و در نهايت طرح اين نكته كه، غزليّات غنايي كليم كاشاني، محملي براي بيان و جست و جوي معاني بلند عرفاني است. غزليّات اين شاعر، ساختار ادبي و عرفاني دارد و او با طرح ساز و كارهاي عرفـانـي، كـوششي بـراي يافتن و طرح گـوهـر ارزشمند عشق واقعـي را انجام داده‌است. جلوه پردازي‌هـاي عـرفاني در غزليّات او جلوه‌اي خاص دارد. اين مقاله با روش تحليل و توصيف يافته‌هاي عرفاني، قصد دارد تا گرايش‌هاي عرفاني و بن‌مايه‌هاي عرفاني به كاررفته را در غزليّات كليم ابتدا واكاوايي و با ذكر نمونه‌هايي از آن مصاديق، آنها را براساس فرهنگ اصطلاحات عرفاني دست اوّل، مورد بررسي و تحليل قراردهد. از رهگذر وجود و بررسي آموزه‌هاي عرفاني در غزليّات اين شاعر، شايسته است كه كليم را، در جرگۀ شاعران عارف‌، به شمارآوريم. ‌