معاني ثانوي جملات انشايي در دفتر دوم مثنوي معنوي «منادا »

نقش و اهميّت انواع جملات انشايي در انتقال مفاهيم عرفاني بسيار چشمگير است و مولانا چون عرفاي صاحب‌قلم براي تعليم و بيان تجارب عرفاني و هيجانات عارفانه‌ي خود، ابزارهاي گوناگون زباني، ازجمله جملات انشايي با مفاهيم مجازي در خدمت گرفته است. هرگونه جمله ايي يك مفهوم ظاهري دارد كه در بحث دستور زبان مورد بررسي قرار مي گيرد. به عنوان مثال : جمله اي حامل خبر است و با جمله اي پرسشي، سوال مطرح مي كند. اما در عرف و سنت ادبي از اين گونه جملات به ضرورت حالات گوناگون براي اهداف ديگري نيز مورد استفاده واقع مي شود كه آگاهي براي كسي كه قصد دارد سخن بگويد لازم است. شعر مولانا در قياس با حجم انبوه شعر فارسي در انتقال مقاصد و اغراض متعدد در محدوده اي كوچك كلمات منزلت ويژه و يكتايي دارد. در اين مقاله سعي شده باروش كتابخانه اي و تحليلي، با بررسي شيوه‌هاي كاربرد «ندا» كه از مقوله‌هاي مهم انشا است، به بسامد و تنوّع اين جملات درمثنوي شريف پرداخته،  و بسامد جملات انشايي به كار رفته در معاني مختلف بر اساس تعاريف كتب بلاغي به صورت بسامدي مشخص گردد تا هم با ميزان نوآوري هاي طرز بيان و با توجّه به بارمعنايي هريك، ديدگاه صاحب‌نظران را تحليل و جمع‌بندي كنيم.  معاني مجازي منادا در دفتر دوم مثنوي، از نظر بسامد به ترتيب شامل: تعظيم و تحسين،‌ توبيخ و سرزنش، ارشاد و تربيت، دعا و نيايش، استغاثه و دادخواهي، تحذير، تحسّر، اظهار بيزاري وتنفّر، دلجويي و استيناس،  اظهار شگفتي و تذكّر مي باشد،