زنان و مصرف موسيقي؛ پژوهشي كيفي درباره ذائقه موسيقايي زنان

مصرف موسيقي در تجربۀ زندگي روزمره زنان كه يكي از مخاطبان فعال هستند، نقش برجسته‌اي دارد. در اين پژوهش به اين پرسش كه ذائقۀ موسيقايي زنان چگونه شكل مي‌گيرد، با روش پژوهش كيفي و مطالعۀ تجربۀ موسيقايي زنان پاسخ داده شده است. ابزار گردآوري داده‌ها مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختاريافته با 28 نفر از زنان با تحصيلات، موقعيت اجتماعي و گروه‌هاي سني متفاوت در شهر تهران است كه به شيوۀ نمونه‌گيري هدفمند و نمونه‌گيري نظري رايج در پژوهش‌هاي كيفي انتخاب شده‌اند. داده‌هاي مصاحبه‌هاي كيفي با روش تحليل تماتيك كدگذاري شده است. يافته‌ها بيانگر آن است كه ذائقۀ موسيقايي مخاطبان امر از پيش تعيين‌شده‌اي نيست، بلكه محصول تعامل پس‌زمينه‌هاي فردي و خاستگاه اجتماعي مخاطبان است؛ اين به معناي اجتماعي‌بودن ذائقۀ موسيقايي است. تجربۀ زيستۀ زنان نشان مي‌دهد سرمايۀ فرهنگي (پيشينۀ فرهنگي-خانوادگي، تحصيلات، دانش و مهارت موسيقايي)، سرمايۀ اقتصادي (موقعيت اقتصادي فردي و پيشينۀ اقتصادي-خانوادگي)، منابع هويتي چندگانه (شبكۀ گروه‌هاي مرجع، هويت قومي، هويت ديني، هويت ملي و هويت نسلي) و منابع رسانه‌اي (مصرف رسانه‌هاي جمعي و مصرف رسانه‌هاي اجتماعي)، ذائقۀ موسيقايي آن‌ها را شكل مي‌دهد و بدان تمايز مي‌بخشد.