ارزيابي پاسخ به ريسك در پروژه‌هاي پيچيده ساختماني با استفاده از روش تاپسيس فازي

هدف: در كل چرخه حيات پروژه‌هاي پيچيده، شناسايي و ارزيابي و فرايند اولويت‌بندي پاسخ به ريسك، براي مديريت مؤثر، بسيار ضروري و دشوار است. تجربه نشان داده است كه موضوع پيچيدگي و ريسك‌هاي ناشي از آن، به‌دليل داشتن سهمي بزرگ در شكست پروژه‌ها از منظر هزينه و زمان، همواره دغدغه مديران پروژه بوده است. ارتباط ميان پيچيدگي پروژه و مدل‌سازي ريسك‌هاي ناشي از آن، هدف اين مطالعه است تا به دريافت وابستگي بين آن‌ها و اهداف پروژه، كمك ‌كند. روش: در گام نخست، به بررسي تاريخچه و مفهوم پروژه‌هاي پيچيده در ادبيات موضوع پرداخته شد و عوامل بالقوه ايجاد ريسك با توجه به ريشه‌هاي پيچيدگي در پروژه شناسايي شدند؛ سپس با توجه به نوع قرارداد پروژه، براي فعاليت‌هاي متفاوت پاسخ به ريسك و يافتن نزديك‌ترين گزينه بهينه از منظر شاخص‌هاي مالي، مدلي جامع پيشنهاد شد. براي آزمايش مدل، ريسك‌هاي يك پروژه موردي، بررسي شد و براي هر يك از ريسك‌ها، نمودارهاي شاخص هزينه ـ پاسخ به‌طور جداگانه محاسبه و ترسيم شد. يافته‌ها: مطالعات ميداني نشان داد كه ريسك‌ها به‌طور يكسان بر همه ابعاد پروژه تأثير نمي‌گذارند. تأثير ريسك هم به رويداد ريسك و هم به اقدام‌هاي مديريتي در برخورد با رويداد احتمالي و زمان‏بندي آن بستگي دارد. تأثيرهاي هزينه‌اي آن نيز، به‌صورت آبشاري در سازماني كه پروژه اجرا مي‏شود، تأثير مي‌گذارد. نتيجه‌گيري: در پروژه‌هاي پيچيده ساختماني، از ميان معيارهاي ايجادكننده پيچيدگي، سه معيار محتوا، سازمان‌دهي و محيط خارجي پروژه، بيشترين ايجادكننده ريسك شناسايي شدند.