تأثير زمان‌هاي مختلف كم‌آبياري بر ويژگي‌هاي فيزيولوژيك و كارايي مصرف آب چاي ترش (Hibiscus sabdariffa L.) در دو روش كشت

به‌منظور بررسي تأثير كم‌آبياري در زمان‌هاي مختلف بر برخي ويژگي‌هاي فيزيولوژيك و كارايي مصرف آب گياه چاي ترش در دو روش كاشت، آزمايشي مزرعه‎اي به‌صورت اسپليت‌پلات يا كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي كاشمر در دو سال زراعي 95-1394 و 96-1395 انجام شد. تيمارهاي آزمايش آبياري به‌عنوان كرت اصلي در هفت سطح (تأمين 100 درصد نياز آبي (I100)، 80 درصد نياز آبي از هشت برگي تا اواخر گلدهي (I180)، 80 درصد نياز آبي از هشت برگي تا اوايل گلدهي (I280)، 80 درصد نياز آبي از اوايل تا اواخر گلدهي (I380)، 60 درصد نياز آبي از هشت برگي تا اواخر گلدهي (I160)، 60 درصد نياز آبي از هشت برگي تا اوايل گلدهي (I260)، 60 درصد نياز آبي از اوايل تا اواخر گلدهي (I360) و روش كاشت به‌عنوان كرت فرعي در دو سطح (نشاءكاري و كشت مستقيم) بودند. نتايج نشان داد كه محتواي نسبي آب برگ تنها تحت تأثير كم‌آبياري و روش كاشت و عملكرد دانه تنها تحت تأثير كم‌آبياري قرار گرفت. محتواي نسبي آب برگ در روش كاشت نشائي بيشتر از كاشت مستقيم بود. بيشترين محتواي نسبي آب برگ (84.66 درصد)، عملكرد دانه (667.54 كيلوگرم در هكتار) و كاسبرگ (392.73 كيلوگرم در هكتار) در تيمار I100 حاصل شد كه براي عملكرد دانه و كاسبرگ اختلاف معني‌داري با تيمار I180 مشاهده نشد. اثر متقابل يا برهمكنش كم‌آبياري و روش كاشت نشان داد كه نشاءكاري توانست سبب بهبود ميزان كلروفيل a، كلروفيل b، كاروتنوئيد، پرولين، عملكرد كاسبرگ و كارايي مصرف آب دانه و كاسبرگ در اكثر سطوح آبياري گردد. بيشترين ميزان كارايي مصرف آب دانه (0.15 كيلوگرم بر مترمكعب) و كاسبرگ (0.08 كيلوگرم بر مترمكعب) در تيمار I160 و روش كاشت نشائي حاصل شد و تيمار I180 و روش كاشت نشائي در جايگاه بعدي قرار داشت. با توجه به نتايج حاصله، آبياري به ميزان 80 درصد نياز آبي از مرحله هشت برگي تا اواخر گلدهي و كشت نشائي به‌عنوان شيوه مديريت مناسب جهت دستيابي به عملكرد مطلوب و حفظ منابع آب در منطقه مورد مطالعه مناسب به نظر مي‌رسد.