ارزيابي ويژگي‌هاي فتوسنتزي ژنوتيپ‌هاي نخود كابلي (Cicer arietinum L.) در تنش شوري

تنش شوري در بيشتر مواقع بر توليد كمي و كيفيت محصول تأثير منفي داشته و شناسايي جنبه‌هاي مختلف آن براي مديريت كاهش خسارت آن در توليد محصولات زراعي از اهميت بالايي برخوردار است. اين آزمايش به‌صورت كرت‌هاي خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه دانشگاه فردوسي مشهد در سال 97-1396 اجرا شد. سطوح شوري 0.5 به‌عنوان شاهد و  dSm-18 در كرت‌هاي اصلي و 17 ژنوتيپ نخود كابلي در كرت‌هاي فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد كه ميزان تبخير و تعرق با اعمال تنش شوري افزايش و تنها در ژنوتيپ‌هاي MCC65، MCC95 و MCC298 به‌ترتيب 37، 54 و 63 درصد نسبت به شاهد كاهش يافت. تنش شوري ميزان فتوسنتز را در ژنوتيپ‌هاي MCC12، MCC65، MCC72، MCC92، MCC95، MCC679 و MCC776 افزايش يافت. هدايت روزنه‌اي در ژنوتيپ‌هاي MCC65 و MCC95 با اعمال شوري به‌ترتيب 28 و 8 درصد افزايش يافت. با اعمال تنش شوري، كارايي مصرف آب در ژنوتيپ‌هاي MCC95، MCC65، MCC92 و MCC298 به‌ترتيب با 3.4 برابر، 67، 14 و 13 درصد افزايش يافت. ميزان زيست‌توده با اعمال تنش شوري در تمامي ژنوتيپ‌ها روند كاهشي داشت. در تمامي ژنوتيپ‌ها با اعمال تنش شوري ميزان عملكرد دانه كاهش‌ يافت و بيشترين عملكرد دانه در شرايط شور مربوط به ژنوتيپ‌هاي MCC65، MCC77، MCC92 و MCC95 به‌ترتيب با 142، 148، 167 و 166 گرم در مترمربع بود. به‌طور‌كلي ژنوتيپ‌هاي MCC65، MCC77، MCC92، MCC95 در شرايط تنش شوري در بيشتر صفات برتري داشته و حتي در برخي صفات توانسته‌اند در شرايط تنش شوري برخلاف روند ساير ژنوتيپ‌ها در جهت تحمل به تنش عمل كنند.