تطور و تكامل مفهوم ناسيوناليسم در هويت ايراني؛ از آغاز سده سيزدهم تا شهادت شهيد سليماني

ملي ‌گرايي، مفهومي مدرن و برخاسته از تحولات هويتي دنياي غربي است. اين لايه‌ي هويتي جديد به‌مرور و از سويي همراه با توسعه استعمار دول غربي و از سويي ديگر با توسعه دانش غربي بر هويت كشورهاي مستعمره مسلط شد. نظام‌هاي سياسي ضعيف و شبه روشنفكران تقليدي نيز بر پذيرش اين هويت جديد در الگوي تقليدي و تحميلي بسيار مؤثر شدند. ليك با گذر زمان و مواجهه‌ي جامعه‌ي ايراني با اين لايه‌ي هويتي جديد، شاهد برخورد و ميزباني فعال از طرف مباني هويتي ايرانيان نسبت به ناسيوناليسم بوده‌ايم و در تطور و تكامل زماني، ناسيوناليسم در چهارچوب‌هاي بومي ايرانيان بازتعريف گرديد. اين بازتعريف از آغاز سده سيزدهم شروع و تا بعد از انقلاب اسلامي تداوم يافت. پژوهش حاضر بر اساس چهارچوب نظري مختار خود، معتقد است كه هويت ايراني داراي سه لايه‌ي ايرانيت، اسلاميت و انقلابي‌گري است. اين لايه‌ها به‌مرور در تعادل قرار گرفته و توانست ناسيوناليسم بومي را قوام بخشد. پژوهش، شهيد سليماني را مصداقي از اين تعادل هويتي مي‌داند كه هم ايراني بود، هم مسلمان و هم انقلابي. بدين منظور پژوهش بارويكردي كيفي و با بهره‌گيري از روش تاريخي-تطبيقي، قُلل تحولات هويتي سده اخير را بررسي و اين تطور و تكامل را مطالعه كرده است.