ارزيابي ژئوبيودايورسيتي منطقه اشترانكوه بر اساس شاخص GBI

فرايندهاي مختلف زيستي و زمين‌شناختي به‌ويژه فرسايش منجر به تنوع ويژگي‌هاي محيطي مي‌گردد كه تحت مفاهيمي همچون ژئودايورسيتي و بيودايورسيتي مورد بررسي قرار مي‌گيرند. در سال‌هاي اخير، مفهوم جديدي تحت عنوان ژئوبيودايورسيتي معرفي شده كه بر مكان‌هاي با اهميت بالاي ژئودايورسيتي و بيودايورسيتي تمركز دارد. باتوجه‌به اهميت شناسايي اين مناطق براي اهداف حفاظتي و بهره‌برداري پايدار، در اين تحقيق به بررسي ژئوبيودايورسيتي منطقه اشترانكوه واقع در استان لرستان پرداخته شده است. داده‌هاي تحقيق شامل عناصر مختلف زمين‌شناسي، ژئومورفولوژي، آب، خاك، پوشش گياهي و حفاظت است كه از طريق مطالعات كتابخانه‌اي –اسنادي و ميداني جمع‌آوري‌ شده‌اند. در ادامه، براي دستيابي به اهداف تحقيق و تجزيه‌وتحليل داده‌ها از شاخص GBI بهره گرفته شده است. اين شاخص از طريق ايجاد سلول‌هاي شش‌ضلعي و يك ماتريس تحليلي، چهار زيرشاخص ژئودايورسيتي، ژئومورفولوژي، پوشش گياهي و سطوح حفاظتي را ارزيابي و تلفيق نموده و مناطق با اهميت بالاي ژئوبيودايورسيتي را مشخص مي‌كند. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد كه از نظر شاخص ژئودايورسيتي بيش از 62 درصد، از نظر شاخص ژئومورفولوژي حدود 59.35 درصد، از نظر شاخص پوشش گياهي حدود 59.20 درصد از منطقه موردمطالعه داراي ارزش زياد و خيلي زياد هستند. درحالي‌كه از نظر شاخص حفاظت بيش از 70 درصد منطقه موردمطالعه در سطح حفاظتي كم و خيلي كم توزيع يافته‌اند. در نهايت، از نظر ژئوبيودايورسيتي تعداد 2587 سلول شش‌ضلعي (44.35 درصد منطقه) داراي ارزش زياد و خيلي زياد هستند كه عمدتاً در داخل منطقه حفاظت شده اشترانكوه به‌ويژه در شرق و جنوب درياچه گهر، امتداد دره ني‌گاه و منطقه وزمدر توزيع يافته‌اند؛ بنابراين، ضروري است ضمن توجه به نتايج مطالعه حاضر، يك رويكرد مديريت يكپارچه در منطقه اشترانكوه به‌ويژه در بخش‌هاي حفاظت شده توسط دستگاه‌هاي ذي‌ربط پياده‌سازي شود كه ارزش‌هاي ژئوبيودايورسيتي منطقه براي نسل‌هاي مختلف حفظ گردد.