تحليل ارتباط مشاركت اجتماعات محلي و توسعه پايدار اكوگردشگري در مناطق تحت حفاظت (مطالعه موردي: پارك ملي لار و اثر طبيعي ملي تنگه واشي)

در تحقيق حاضر سطح پايداري در دو تيپ مختلف مناطق تحت حفاظت استان تهران (شامل پارك ملي لار و اثر طبيعي ملي تنگه واشي) مورد مقايسه قرار گرفته شده است. علاوه بر اين به ارزيابي ميزان مشاركت اجتماعات محلي و اكوگردشگران، به‌منظور سنجش ميزان ‏اثرگذاري مشاركت بر سطح پايداري توسعه اكوگردشگري در اين مناطق، پرداخته شده است. مطالعه حاضر از نظر هدف، نظري - كاربردي، و از نظر ماهيت توصيفي - تحليلي و تطبيقي است. گردآوري داده‌ها به روش اسنادي و پيمايشي بوده است كه در روش اسنادي، داده‌ها مطابق با مطالعات پيشين، اسناد و منابع بين‌المللي از ‏سوي سازمان‌هاي گردشگري تهيه شده است. در روش پيمايشي نيز از ابزارهاي ‏پرسش‌نامه، مصاحبه و مشاهده استفاده شده است. تجزيه‌وتحليل داده‌ها و اطلاعات، به روش كمي ‏بوده كه براي تحليل‌هاي آماري از ‏آزمون‌هاي آماري توصيفي و استنباطي و مدل ANP بهره گرفته شده است. جامعه آماري و حجم نمونه موردمطالعه شامل ‏اجتماعات محلي و اكوگردشگران مي‌باشد. روايي پژوهش مبتني بر روش‌هاي سازه و صوري، و پايايي آن با استفاده از آلفاي كرونباخ محاسبه شده ‏است. ‏نتايج تحليل سلسله‌مراتب شبكه‌اي حاكي از آن است كه بالاترين امتيازهاي اختصاص‌يافته به متغيرهاي مؤثر در توسعه پايدار اكوگردشگري شامل تنوع زيستي، اكوسيستم، نظارت - كنترل و مشاركت مي‌باشد؛ و در مقابل كمترين امتيازها مربوط به متغيرهاي دسترسي به زيرساخت‌ها و تسهيلات ‏اكوگردشگري، تراكم جمعيت، تعداد طرح‌ها و پروژه‌ها و هزينه‌هاي ‏اكوگردشگري ‏است. نتايج همچنين نشان داد كه سطح پايداري در پارك ملي لار با ميانگين 4، و در اثر طبيعي ملي تنگه ‏واشي با ميانگين 3/2 ‏است. همچنين بالاترين سطح مشاركت در بين اجتماعات محلي و ‏اكوگردشگران نيز مربوط به پارك ملي لار مي‌باشد. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه بين مشاركت اجتماعات محلي و توسعه پايدار اكوگردشگري در مناطق تحت حفاظت، رابطه مستقيمي وجود دارد.