عوامل پيش‌بيني‌كننده سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت زنان در سنين باروري شهرخاش

زمينه و هدف: با توجه به تحولات عمده اجتماعي و احتمال بيشتر ابتلاي زنان به بيماري‌هاي مزمن، مطالعه سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت زنان به ويژه در سنين باروري از اهميت زيادي برخوردار است، چرا كه زنان محور اساسي سلامت، پويايي و اعتلاي خانواده و جامعه محسوب ميشوند. مطالعه حاضر با هدف تعيين عوامل پيش‌بيني كننده سبك زندگي ارتقاء دهنده سلامت زنان در سنين باروري شهر خاش براساس مدل ارتقاءء سلامت پندر(Pender)  انجام شد.  مواد و روش‌ها: اين مطالعه توصيفي- تحليلي به‌صورت مقطعي با حجم نمونه 200 نفر از زنان 49-15 ساله شهر خاش به روش نمونه‌گيري چندمرحله‌اي در سال 13۹۸ انجام شد. روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي و ابزار مورد استفاده شامل فرم مشخصات فردي و پرسشنامه‌هاي خودكارآمدي درك شده، حمايت اجتماعي درك شده، عواطف درك شده، موانع درك شده و سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت، بود. داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از نرم افزار (spss(v25 و بهره‌گيري از روش‌هاي آمار توصيفي، ضريب همبستگي پيرسون، آزمون تي مستقل، آناليز واريانس يك طرفه و رگرسيون خطي چندگانه  تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: ميانگين سني زنان مورد مطالعه 10.11 + 33.94 ميباشد. 78% پاسخگويان متاهل، اكثراً خانه‌د‌ار(5/%65) و از نظر تحصيلات بيشتر ديپلم (5/%45) بودند. ميانگين و انحراف معيار نمره كلي سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت 72.63 از محدوده نمره قابل دستيابي 128-32  بود. بيشترين ميانگين مربوط به زير مقياس تغذيه 22.08 و كمترين ميانگين مربوط به زير مقياس ورزش 13.90 بود. سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت ارتباط معني‌دار مثبت با خودكارآمدي درك شده، حمايت اجتماعي درك شده و عواطف درك شده (0.001=p) و ارتباط معنادار منفي با موانع درك شده داشت(0.005= p). براساس مدل رگرسيون خطي چند گانه متغيرهاي خودكارآمدي درك شده (0.001=p)، حمايت اجتماعي درك شده و عواطف درك شده  از پيش‌بيني‌كننده‌هاي سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت در زنان سنين باروري بودند(0.05=p, (0.001=p)  و 37 درصد تغييرات نمره سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت وابسته به سه متغير فوق بود. نتيجه‌گيري: سبك زندگي زنان مطلوب نمي‌باشد و خودكارآمدي درك شده، مهمترين متغير تاثيرگذار و مهمترين عامل پيش‌بيني كننده سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت زنان مورد مطالعه بود. لذا پيشنهاد مي‌شود، مداخلاتي جهت بهبود سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت زنان سنين باروري و افزايش خودكارآمدي آنان طراحي و اجرا شود.